تصفیه آب آشامیدنی با استفاده از کلر از مهم ترین پیشرفت های بشر در حوزه بهداشت بوده است. این ماده به دلیل دارا بودن خاصیت ضدعفونی به بهبود زندگی بشر کمک بسزایی کرده است.
به طور کلی اولین موارد مصرف تعریف شده برای کلر در تهیه سفیدکننده مورد نیاز در نساجی و کاغذسازی و ضدعفونی کردن بوده است و به تدریج به عنوان یک ماده شیمیایی مورد توجه قرار گرفت. تقریبا از سال ۱۹۵۰ به بعد کلر به عنوان ماده خام برای تهیه مواد آلی معرفی شد به گونه ای که امروزه به طور گسترده در ساختمان ها، صنعت نساجی، تولید حشره کش ها و انواع حلال ها استفاده می شود.
کلر عنصری است که علاوه بر کاربردهای مختلف در صنعت، در برخی از محصولات خانگی نیز وجود دارد. این عنصر بیشتر در محلول های سفیدکننده خانگی با موارد مصرفی چون سفید کردن البسه و ضدعفونی کردن سطوح سرویس های بهداشتی وجود دارد.
اغلب کلر به صورت گاز سمی وجود دارد که به منظور سهولت در بسته بندی و حمل و نقل، از طریق خنک کردن و تحت فشار قرار دادن کلر گازی را به صورت مایع در می آورند. البته این کلر مایع در صورت آزاد شدن سریعا به گاز تبدیل شده و در هوا پخش می شود که از طریق بوی تند و تحریک کننده ای که دارد قابل شناسایی است.
تاریخچه تولید کلر

در سال ۱۷۷۴ میلادی شل گاز کلر را از واکنش اسید کلریدریک با منگنز دی اکسید به دست آورد درحالی که نمی دانست کلر یک عنصر است البته در تاریخ شیمی معمولا دوی را به عنوان کاشف کلر معرفی می کنند .
در ابتدا کلر مصرفی در صنعت نساجی برای فرایند سفیدگری منسوجات را از واکنش منگنز دی اکسید و اسید کلریدریک طی فرایند پیشنهادی ولدن تولید می شد که راندمان کمی داشت. دی کن در سال ۱۸۸۶ فرایندی را شناسایی کرد که طی اساس آن اکسیداسیون گاز کلریدریک در مجاورت نمک مس به عنوان کاتالیزور و توسط اکسیژن هوا بود که نسبت به فرایند گذشته راندمان بالاتری داشت.
البته پیش از این کرویک شانک در سال ۱۸۰۰ کلر را به شیوه الکتروشیمیایی تهیه کرد ولی تا سال ۱۹۸۲ که ژنراتور مناسبی وجود نداشت، نتوانست جایگاه مناسبی در صنعت برای خود ایجاد کند، ولی پس از مطرح شدن ژنراتور روش کلر آلکالی برای تولید کلر در مقیاس صنعتی مورد توجه قرار گرفت به گونه ای که امروزه حدود ۹۵% کلر تولید شده در سطح جهانی با استفاده از روش کلر آلکالی است.
از دیگر روش های الکتروشیمیایی تولید کلر روش الکترولیز اسید کلریدریک و الکترولیز کلریدهای فلزات قلیایی و قلیایی خاکی هستند که در این روش ها کلر یک محصول فرعی واکنش است. برای آشنایی بیشتر با فرآیند کلر آلکالی می توانید به مقاله با همین عنوان مراجعه نمایید.
کاربردها و موارد مصرف کلر مایع

کلر در تصفیه ذخایر آب :
یکی از مراحل اساسی در فرایند تصفیه آب، گندزدایی است که با هدف حفظ کیفیت میکروبی آب در شبکه های توزیع انجام می شود. عمده ترین ترکیب گندزدایی مصرفی کلر است که یک بازه حداقلی و حداکثری برای میزان کلر موجود در آب درنظر گرفته شده است. آنچه که در این فرایند مهم است حفظ غلظت کلر مناسب و درنتیجه توزیع آب با کیفیت است.
همان طور که گفته شد کلرزنی یکی از روش های معمول برای گندزدایی آب در ایستگاه های تصفیه آب است که بروز هر نوع مشکلی می تواند مانع تصفیه کامل آب شده و برای سلامتی انسان خطرآفرین باشد. عدم عملکرد صحیح لوله ها در انتقال گاز کلر به دلیل انسداد لوله ها ازجمله مشکلاتی است که مانع از تصفیه کامل آب می شود. دلیل عمده انسداد لوله ها ناشی از خوردگی داخلی لوله های فلزی است که به منظور آشنایی بیشتر می توانید به مقاله خوردگی فلزات مراجعه نمایید. علت این خوردگی حضور همزمان رطوبت و گاز کلر در لوله ها و فراهم شدن شرایط خوردگی درون لوله ها است که می بایست شرایطی برای جلوگیری از انسداد لوله ها توسط لایه های خوردگی در نظر گرفته شود.

کلر و مراقبت های بهداشتی :
کلر در تولید برخی از داروها مانند داروهای کاهش کلسترول، کنترل درد آرتریت و تسکین علائم آلرژی جایگاه مهمی دارد. همچنین محصولات کلر را می توان در کیسه های خون، تجهیزات پزشکی و بخیه های جراحی یافت و از آن در تولید لنزهای تماسی و عینک های ایمنی استفاده می شود.

کلر در صنعت کاغذسازی :
ازجمله کارهایی که در صنعت کاغذ انجام می شود عملیات رنگبری در قبل و بعد از پالایش در خمیرکاغذ است. خمیرکاغذهای تیمارنشده دارای مقادیر بالایی از فلزات مختلف هستند که می توانند باعث تجزیه سریع رنگبری کارآمد و گزینشی خمیرکاغذ شوند. رنگ بری خمیرکاغذ شیمیایی با استفاده از توالی های مختلفی صورت می گیرد که در این توالی ها اغلب از مواد مختلف شیمیایی همچون کلر، هیدروکسید سدیم، هیپوکلریت، دی اکسید کلر و غیره استفاده می شود. در این توالی ها که اغلب به توالی های سنتی معروف هستند به دلیل استفاده از ترکیبات کلردار و درنتیجه آزاد کردن ترکیبات سمی برای محیط زیست اثرات نامطلوبی فراهم می کند. لازم به ذکر است به منظور حفظ محیط زیست روش هایی وجود دارد که عملیات رنگ زدایی را بدون استفاده از کلر انجام میدهد ولی متاسفانه هنوز فراگیر نشده اند و اغلب کارخانه ها از روش های قدیم استفاده می کنند.

کلر در ساختمان سازی :
عایق های فوم پلاستیکی که با استفاده از شیمی کلر تولید می شوند به افزایش راندمان انرژی سیستم های گرمایشی و سرمایشی ساختمان ها کمک میکند. پنجره های وینیل که عایق حرارت برای ساختمان ها هستند علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی با طراحی های زیبایی که دارند به بهتر شدن ظاهر ساختمان ها نیز کمک می کنند. بنابراین کلر به عنوان ماده موثر در صنعت ساختمان سازی کاربرد فراوانی پیدا کرده است.
علاوه براین، کلر در ساخت برخی از تجهیزات مورد نیاز در هواپیما، قطار و اتومبیل ها مانند کیسه های هوا، ضربه گیرهای صندلی، مایع ترمز و ... نیز کاربرد دارد. همچنین برای تولید جلیقه های ضدگلوله، چتر نجات و عینک های دید در شب مورد نیاز سربازان و نیروی انتظامی استفاده می شود.

تاثیر کلر بر رشد گیاهان :
یکی از عناصر ریزمغذی لازم برای رشد انواع گیاهان کلر است که به صورت آنیون کلراید توسط گیاه و از طریق خاک جذب می شود. منابع مختلفی برای تامین کلر مورد نیاز خاک مانند آب آبیاری، آب باران، کودها و حتی آلودگی هوا وجود دارد که می تواند باعث نگرانی هایی در جهت سمیت ناشی از زیاد بودن آنیون کلر در خاک و درنتیجه در محیط رشد گیاه باشد. درصورت بالا بودن میزان کلر خاک، رشد گیاه محدود شده و بازدهی محصولات کشاورزی کاهش میابد.