فولاد ابزار HSS که مخفف High Speed Steels است را اصطلاحا فولاد خشکه هوایی یا تندبر می نامند. مهم ترین ویژگی فولادهای تندبر حضور درصد بالایی از عناصر V،W ، MO ،Cr ،C و CO در ترکیبات شیمیایی آنها میباشد. فولادهای خشکه هوایی از خاصیت برندگی بالایی برخوردار هستند به همین علت تندبر نامیده شده و در ساخت ابزارهای برش دهی و تراشکاری مورد استفاده قرار می گیرند.
عناصر تاثیر گذار در ترکیبات شیمیایی فولادهای تندبر
فولادهای تندبر درصد بالایی از عناصر مولیبدن، کروم، کبالت، تنگستن و وانادیوم را در ترکیبات شیمیایی خود به همراه دارند. خصوصیات مهمی از جمله قابل عملیات حرارتی بودن در دماهای بالا و سختی فولادهای تندبر ناشی از حضور عناصرآلیاژی مذکور است.
کاربرد فولادهای تندبر
عناصری چون وانادیوم، مولیبدن، تنگستن و کروم موجب تشکیل کاربید میشوند، به همین دلیل فولادهای خشکه هوایی یا تندبر کارایی گستردهای در دماهای بالا خواهند داشت. با این که فولادهای تندبر از سختی نسبتا بالایی برخوردار هستند اما می توان با افزودن کبالت به ترکیبات آنها مقاومت به سختی را افزایش داد.
از فولادهای تندبر در ساخت ابزارآلاتی چون دریل ، ابزارهای رو تراشی، متهها، ابزارهای دنده تراشی، تیغه اره، تیغه تراش و …. استفاده می گردد.
گریدهای فولادهای تندبر
فولاد ۱.۳۲۴۳ : از جمله فولادهای ابزاری تندبر معروف به خشکه هوایی می باشد که به دلیل دارا بودن عنصر تنگستن و وانادیوم، از مقاومت به سایشی بالایی برخوردار میباشند. این فولاد به علت داشتن حدود ۵ درصد عنصر کبالت، از چقرمگی بیشتری نسبت به فولادهای تندبر بدون کبالت، برخوردار است.لازم به ذکر است استاندارد بهلر این فولاد معادل S۷۰۵ می باشد.