ید عنصر ۵۳ جدول تناوبی است و بصورت آزاد قابلیت تصعید یعنی تبدیل شدن مستقیم از حالت جامد به حالت بخار را دارد.محلول های حاوی ید از جمله تنتورید از اجزاء مهم تمامی وسایل کمک های اولیه می باشد که هم برای ضد عفونی کردن زخم ها و برای پاکسازی آبهای شرب سطحی مورد استفاده قرار میگیرد. ( ۳ قطره در هر لیتر ، پس از ۳۰ دقیقه تاثیر می کند.)ترکیبات حاوی ید بیش از ۱۵۰ سال است که جهت ضد عفونی کردن در پزشکی و امور بهداشتی بکار می رود.خاصیت ضد باکتری آن به جهت میزان ید قابل دسترسی در این فراورده است.در آزمایشات In vitro نشان داده شده است که ویروسHIV با این فراورده کاملا غیر فعال می شود ، بطور کلی این محلول باکتری کش و قارچ کش ، نابود کننده ویروس ها و اسپورها و از بین برنده توبرکلوز یا عامل بیماری سل می باشد.مکانیسم اثر میکروب کشی ید به علت از کار انداختن پروتئین های دیواره سلولی و داخل سیتوپلاسم و یا در مورد ویروس ها ناپایدار کردن اسید های چرب غشا سلولی با اتصال به کربن های غیر اشباع آنها می باشد.
موارد مصرف:
تنتور ید محلول الکلی از یدید پتاسیم است.این دارو طیف وسیعی به لحاظ ضدعفونی کنندگی دارد که شامل اثرات ضد باکتری, ضد قارچ,ضد ویروس میشود و در مطب های پزشکی و بیمارستان ها کاربرد دارد. محلول را میتوان بطور مستقیم بروی محل عارضه اسپری . نمود و یا ابتدا بر روی گاز پانسمان اسپری شود و همچنین برای ضد عفو نی کردن فوری دستهای کادر پزشکی جهت انجام امور طبی قابل استفاده است. فرم اسپری محلول به ویژه برای مناطقی ار بدنکه پوشیده از مو هستند مثل کف سر به راحتی قابل استفاده می باشد.
موارد منع مصرف:
در بیمارانی که حساسیت شدید به ترکیبات ید دارندو در بیماران مبتلا به اختلالات تیرویید منع مصرف دارد. مصرف همزمان این دارو در بیمارانی که تحت درمان با لیتیوم هستند نیز منع می شود
عوارض جانبی:
تنتور ید ممکن است موجب تحریکات خفیف پوستی گردد. استفاده از این دارو در سوختگی ها و زخم های وسیع ممکن باعث جذب سیستمیک و به دنبال آن اسیدوزمتابولیک,هایپر ناترمی ضایعات کلیوی گردد.
نکات قابل توصیه:
جذب ید از موضع مورد استفاده با تست های آزمایشگاهی خصوصا تست تیرویید تداخل حاصل کرده و جواب تست کاذب می گردد.
هشدارها:
برای استعمال خارجی است.قبل از مصرف دارو را حرارت ندهید در صورتی که پس از استفاده از دارو تحریک و یا حساسیتی عارض شد از مصرف دارو خودداری کنید. در بیماران با اختلالات کلیوی با احتیاط مصرف شود.
شرایط نگهداری:
این محلول باید در دمای کمتر از ۳۰درجه سانتیگراد نگهداری و از اشعه اتش دور نگه داشته شود.