پشم شیشه از الیاف بسیار نازک با انعطاف پذیری بالا تشکیل گردیده استکه تعداد بسیار زیادی از این الیاف در پروسه تولید پشم شیشه به یکدیگر تافته شده و بصورت بک لایه عایق پشم شیشه با طول و عرض و ضخامت تعریف شده و با روکش های مختلف به بازارعرضه می گردد.در واقع به هم تافتگی این الیاف سبب ایجاد حفره های بسیار زیادی در پشم شیشه می گردد که این حفره ها با حفظ هوا در خود،ماهیت عایقی را در پشم شیشه بوجود می آورند. ضخامت این الیاف بر حسب میکرون(۰٫۰۰۱ میلیمتر) اندازه گیری می شود.هرچه الیاف پشم شیشه دارای طول بیشتر و ضخامت کمتری باشند، عایق پشم شیشه نرم تر و انعطاف پذیرتر خواهد بود.
در حالت استاندارد الیاف پشم شیشه باید بین ۳٫۲ الی ۶٫۴ میکرون ضخامت داشته باشد، که در این حالت الیاف کاملا انعطاف پذیر و دارای قدرت ارتجاعی بالایی می باشند و به دلیل عدم شکنندگی، حفره ها بین الیاف آسیب ندیده و عایق سالیان متمادی خاصیت عایقی خود را محفوظ می دارد.
در صورتیکه ضخامت الیاف پشم شیشه بالاتر از ۶٫۴ میکرون باشد،پشم شیشه بدست آمده از این الیاف خشن و شکننده خواهد بود که پس از مدت کوتاهی الیاف خرد شده،حفره های بین الیاف تخریب و عایق پشم شیشه دچار افت ضخامت گردیده و خاصیت عایقی خود را از دست می دهد.
بزرگترین نشانه این نوع پشم شیشه،ایجاد گرد و خاک در حین کار میباشد.
شاخص های فنی پشم شیشه :
مهمترین عوامل در هنگام خرید جهت بهره وری بیشتر از پشم شیشه ،مشخصات فنی آن است که به صورت زیر تعریف می گردد :
دانسیته Density :
وزن یک متر مکعب پشم شیشه در واحد کیلوگرم را دانسیته می نامند.
به منظور تامین نیاز مصرف کنندگان،پشم شیشه از دانسیته حداقل ۱۰ کیلوگرم بر متر مکعب تا حداکثر ۱۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب،مطابق با استاندارد های بین المللی تولید میگردد. به عبارت ساده تر،دانسیته یا وزن مخصوص پشم شیشه،وزن یک متر مکعب پشم شیشه در واحد کیلوگرم است و یکی از مهمترین عوامل تعیین قیمت کالا می باشد.
با توجه به اینکه کلیه تولید کنندگان و توزیع کنندگان عایق پشم شیشه موظف به ارایه مشخصات فنی(دانسیته-ضخامت-نوع لفاف)هستند،کلیه مصرف کنندگان می توانند به سادگی و با در اختیار داشتن عدد دانسیته و عدد ضخامت که به صورت اختصار در نام کالا یا بر روی لیبل کالا درج گردیده، وزن یک متر مربع پشم شیشه را طبق فرمول زیر بدست آورند.
وزن یک متر مربع پشم شیشه بر حسب کیلوگرم=۱۰۰۰/(عدد ضخامت*عدد دانسیته)
به عنوان مثال وزن یک متر مربع پشم شیشه D۱۶/۵۰ را محاسبه نمایم:
(۱۶*۵۰)/۱۰۰۰=۰٫۸ Kg/m۲
ضخامت Thickness :
ضخامت نیز یکی از عوامل مهم در ضرایب مقاومت حرارتی،انتقال حرارت و جذب صوت می باشد. پشم شیشه با ضخامت های ۲۵ و ۵۰ میلیمتر بیشترین مصرف را در ایران دارند.
نوع لفاف(روکش) Facing :
هنگام تولید لفاف های صنعتی (vapor retarders) لایه کاغز کرافت،فویل آلومینیوم و نخ شیشه توسط فیلم گرم پلی اتیلن LDPE به یکدیگر لمینیت (extrusion laminating) میگردند.استفاده از فیلم پلی اتیلن در لفاف ها باعث چسبندگی کامل فویل آلومینیوم به کاغذ کرافت و جلوگیری از ریزش فویل آلومینیوم در بلند مدت و نفوذ رطوبت و بخار آب موجود در فضا به داخل حفره های بین الیاف پشم شیشه می گردد.
این شرایط،خواص عایقی پشم شیشه از جمله ضریب هدایت و مقاومت حرارتی و جذب صوت را از پایداری بیشتر بهره مند می سازد.
استفاده از نخ شیشه به جای الیاف پلی استردر بین کاغذ کرافت و فویل آلومینیوم مقاومت کششی در طول و عرض لفاف را ۱۰ برابر افزایش می دهد.
تقسیم بندی پشم شیشه بر اساس مصرف :
لفاف ها به دو صورت کاغذی (K) و آلومینیومی (AL) تولید و مصرف میگردد. لفاف های آلومینیومی خود به دو نوع مسلح(AR) و ساده(KA) تقسیم و نوع مسلح آن بیشترین سهم را در بازار ایران به خود اختصاص داده است.
برای عایق کاری لوله های تاسیسات و فضا هایی که با سقف کاذب پوشانیده می شوند تا از دید مستقیم مخفی بمانند،معمولا از عایق هایی با روکش کاغذی استفاده می شود. در مواردی مانند پوشش سقف سوله و سالن های تولید که نیاز به انعکاس نور و بهره گیری از روشنایی بیشتر ضروری می باشد،همچنین در فضا های باز که در دید مستقیم است،از عایق هایی با روکش(AL)استفاده می شود.
پشم شیشه بدون لفاف (Un facing) :
این پشم شیشه دارای هیچگونه لفافی نبوده و با نام پشم شیشه پتویی نیز شناخته می شود که معمولا برای دیگ های بخار و سیستم های دوجداره،دیگ های شوفاژ، آبگرمکن،اجاق گاز و کلیه لوازم و محصولاتی که دارای سیستم های حرارتی مستقیم می باشند،مورد مصرف قرار می گیرد و در بعضی موارد در سقف سالن ها و سوله هایی که بصورت دو لایه پوشش می شوند،از این نوع پشم شیشه استفاده می گردد.
پشم شیشه با لفاف کاغذ کرافت (K) :
این نوع پشم شیشه که با لفاف کاغذ کرافت پوشش داده شده است، علاوه بر کاربرد در تاسیسات ساختمانی وصنعتی،ایزوله کردن لوله های آب سرد و گرم،سقف های دوجداره سالن های تولید دام و طیور نیز مورد مصرف می باشد و معمولا با ضخامت های ۲۵ و ۵۰ میلیمتر تولید میگردد.
پشم شیشه با لفاف کاغذ آلومینیوم مسلح پلی اتیلن با نخ شیشه (FEGK) و کاغذ آلومینیوم ساده پلی اتیلن دار (FEK) :
این پشم شیشه که در ضخامت ۲۵ و ۵۰ میلیمتر و با دانسیته های ۱۰,۱۲،۱۶,۲۰ تولید می گردد،بیشترین حجم مصرف بازار ایران را تشکیل می دهد.
ضخامت ۲۵ میلیمتر معمولا برای کانال های انتقال هوا و پوشش لوله ها در فضای باز مورد استفاده قرار میگیرد و ضخامت ۵۰ میلیمتر جهت پوشش سقف سوله و سالن تولید کارخانجات،مرغداری،دامداری و سایر مراکز صنعتی،قابلیت مصرف داشته که با توجه به شرایط جغرافیایی منطقه باید از دانسیته های مختلف بهره برد.