پاستوریزاسیون یکی از مهمترین فرایندهای عملیات حرارتی روی شیر و سایر محصولات لبنی میباشد. اگر این عملیات به درستی انجام پذیرد شیر پاستوریزه ماندگاری طولانی خواهد داشت و عوامل بیماریهای مشترک انسان و دام را از بین میبرد.
درجه حرارت و زمان پاستوریزاسیون فاکتورهای مهمی هستند که بایستی بدقت مد نظر قرار داده شوند تاکیفیت شیر بالا رفته و ماندگاری زیادی داشته باشد.درجه حرارت پاستوریزاسیون معمولا ۷۲ الی ۷۵ درجه سانتیگراد برای مدت ۱۵ الی ۲۰ ثانیه بر اساس شرایط تولید و ویژگیهای محصول میباشد.
پاستوریزاسیون شیر ممکن است بر حسب قوانین ملی هر کشور نسبت به کشور دیگر متفاوت باشد ولی وجه اشتراک در همه کشورها بر این اصل استوار است که عملیات حرارتی بگونه ای باشد که میکرو ارگانیزمها و تمام باکتریهای مضر بدون آسیب دیدن محصول انجام پذیرد.
ساده ترین فرایند شامل پاستوریزه کردن شیر و ارسال به تانک واسط سپس به پرکنها میباشد ولی اگر فرایند شامل تولید چندین نوع محصول از قبیلشیر پاستوریزه ، شیر کم چرب ، شیر استاندارد با درصد چربی معین و یا هدف تولید شیر غنی شده، شیر طعمدار و غیره باشد پروسه پیچیده تر میگردد و مناسبترین روش عملیات برای فرآیند با بهترین ماشینآلات معرفی خواهد شد.