ایوابرادین یک داروی جدید کاهش دهنده ضربان قلب است که در درمان علامتی آنژین صدری پایدار و نارسایی قلبی مزمن علامت دار کاربرد دارد.
ایوابرادین
مکانیسم اثر
ایوابرادین با مهار انتخابی کانال های IF (کانال های funny) در قلب به صورت وابسته به غلظت و بدون اثرگذاری روی کانال های سدیم و پتاسیمی عمل می کند. ایوابرادین با طولانی کردن دپلاریزاسیون دیاستولی سبب کاهش ضربان قلب می شود. کانال های IF در در گره سینوسی دهلیزی قرار دارند.
جایی که محل شروع ضربان قلب است و ایوابرادین با مهار فعالیت این کانال ها به کم شدن ضربان قلب کمک می کند, بنابراین نیاز میوکارد به اکسیژن کاهش یافته و در نتیجه ایسکمی کاهش می یابد. بنابراین زمینه برای فعالیت فیزیکی بیشتر و کاهش تعداد حملات آنژین مهیا می شود.
فارماکودینامیک
کانال های IF در طی رپلاریزاسیون باز و در زمان دپلاریزاسیون بسته می شوند که این سبب می شود فعالیت ایوابرادین به ضربان قلب یا باز و بسته بودن کانال ها وابسته باشد. بنابراین ایوابرادین در ضربان قلب بالا اثرات فارماکولوژیک بیشتری دارد.
در دوزهای حداکثر ۳۰ تا ۴۰ میلی گرم، اثر دارو در کاهش تعداد ضربان قلب به صورت خطی است یعنی با افزایش دوز، ضربان قلب کاهش می یابد ولی در دوزهای بالاتر، غلظت ایوابرادین به کفه می رسد و ریسک برادی کاردی خطرناک سینوسی کاهش می یابد. مشخص شده است که متابولیت ایوابرادین نیز ضربان قلب را کاهش می دهد و در مجموع اثرات داروی اصلی نقش دارد.
فارماکوکینتیک
مصرف ایوابرادین با غذا سبب تاخیر ۱ ساعته در جذب می شود اما جذب سیستمیک دارو ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش می یابد. فراهمی زیستی ایوابرادین ۴۰ درصد, حجم توزیع حدود ۱۰۰ لیتر و اتصال پروتئینی ۷۰ درصد است.
متابولیسم دارو در روده و کبد و به وسیله اکسیداسیون توسط آنزیم های سیتوکروم ۳A۴ انجام می شود. متابولیت های دارو به میزان برابر در ادرار و مدفوع دفع می شوند. نیمه عمر دارو ۲ ساعت است.
موارد مصرف ایوابرادین
نارسایی احتقانی قلب , درمان علامتی آنژین پایدار
مقدار مصرف ایوابرادین
نارسایی احتقانی قلب
دوز اولیه: ۵ میلی گرم خوراکی دو بار در روز همراه غذا (برای رسیدن به ۵۰ تا ۶۰ ضربه در دقیقه در حالت استراحت)
پس از ۲ هفته در صورتی که ضربان قلب در حالت استراحت بیش از ۶۰ ضربه در دقیقه بود دوز را به ۷.۵ میلی گرم دو بار در روز افزایش دهید.
پس از ۲ هفته در صورتی که ضربان قلب در حالت استراحت کمتر از ۵۰ ضربه در دقیقه بود دوز را به ۲.۵ میلی گرم دو بار در روز کاهش دهید.
حداکثر دوز مجاز ۷.۵ میلی گرم دو بار در روز می باشد.
آنژین پایدار
- دوز اولیه: ۵ میلی گرم خوراکی دو بار در روز برای ۳ تا ۴ هفته و سپس افزایش به ۷.۵ میلی گرم دو بار در روز در صورت نیاز
عوارض جانبی ایوابرادین
افزایش فشارخون , دوبینی , فیبریلاسیون بطنی , برادیکاردی , هاله نور اطراف اجسام , افزایش دید رنگ ها
قلبی عروقی: برادی کاردی, افزایش فشارخون و فیبریلاسیون بطنی
اختلالات دید: هاله نور اطراف اجسام, افزایش دید رنگ ها و دوبینی. این عارضه معمولا طی ۲ ماه اول درمان شروع شده و شدت خفیف تا متوسط دارد. بهبود این عارضه گاهی طی درمان و گاه بعد از قطع دارو صورت می گیرد.
تداخلات دارویی
کاربامازپین , دورزولامید +تیمولول , افاویرنز , میتوتان , ترفنادین , پروکلرپرازین , اسپارفلوکساسین , وندتانیب , پالونوسترون , دولاسترون , آمیودارون , ایتراکونازول , دیگوکسین , دیلتیازم , ریفامپین , فنی توئین , نلفیناویر , وراپامیل , کتوکونازول , کلاریترومایسین , علف چای , نفازودون , تلیترومایسین , زیلوتون , دوفتیلید , بپریدیل , پاسیروتاید , آلفوزوسین , پرومازین , داساتینیب , تیپراناویر , آسناپین , نیکاردیپین , آپالوتامید , کریزوتینیب , دابرافنیب , اتراویرین , وازوپرسین , گرپافلوکساسین , هالوفانترین , میبفرادیل , کوبیسیستات , دلاویردین , لترموویر , بداکیلین , آبارلیکس , گیلتریتینیب , گلاسدگیب , پرفلوترن , پیتولیسانت , اولیندومایسین , توکاتینیب , نتوپیتانت
• بتا بلاکرها، آمیودارون، دیگوکسین: افزایش ریسک برادی کاردی
• ضد قارچ های آزولی (ایتراکونازول و کتوکونازول): افزایش غلظت ایوابرادین, افزایش احتمال برادی کاردی و اختلالات هدایتی
• باربیتورات ها: کاهش غلظت خونی ایوابرادین
• بلاک کننده های کانال کلسیمی غیر دهیدروپیریدینی (دیلتیازم و وراپامیل): افزایش غلظت ایوابرادین, افزایش احتمال برادی کاردی و اختلالات هدایتی
• گریپ فروت : افزایش غلظت ایوابرادین, افزایش احتمال برادیکاردی و اختلالات هدایتی
• مهار کننده های پروتئاز HIV (نلفیناویر) : افزایش غلظت ایوابرادین, افزایش احتمال برادی کاردی و اختلالات هدایتی
• ماکرولیدها (کلاریترومایسین و تلیترومایسین): افزایش غلظت ایوابرادین, افزایش احتمال برادی کاردی و اختلالات هدایتی
• نفازودون: افزایش غلظت ایوابرادین, افزایش احتمال برادی کاردی و اختلالات هدایتی
• فنی توئین، ریفامپین، علف چای: کاهش غلظت خونی ایوابرادین
هشدارها
مصرف ایوابرادین باعث افزایش خطر فیبریلاسیون دهلیزی می شود بنابراین ضربان قلب باید به دقت تحت کنترل باشد و در صورت ایجاد این عارضه دارو قطع شود.
مصرف دارو سبب برادی کاردی، سرکوب سینوس و بلاک قلبی می شود. قبل از شروع ایوابرادین و طی مصرف آن ضربان قلب را تحت نظر داشته باشید. برادی کاردی ممکن است باعث افزایش وقفه QT شده و احتمال آریتمی های خطرناک مانند تورسید دپوینت را افزایش دهد (خصوصا در بیماران مصرف کننده های داروهای افزایش دهنده وقفه QT). عوامل افزایش دهنده خطر برادی کاردی شامل اختلالات عملکرد گره سینوسی, اختلالات هدایتی (بلاک AV درجه ۱ یا ۲, بلاک باندل برنچ) و استفاده از سایر کرونوتروپ های منفی(مانند دیگوکسین, دیلتیازم, وراپامیل و آمیودارون) می باشد. در صورتی که ضربان قلب به زیر ۵۰ ضربه در دقیقه رسید یا در صورت بروز علائم برادی کاردی دوز دارو باید کاهش یابد یا حتی قطع شود.
ایوابرادین ممکن است (خصوصا طی دو ماه اول درمان) موقتا هاله نور در میدان بینایی ایجاد کند.
نکات قابل توصیه
در صورت وجود آلرژی به دارو یا هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:
اختلال شدید قلبی مانند سندرم اختلال سینوسی یا بلاک درجه ۳ گره AV , علائم نارسایی قلبی که اخیرا تشدید شده است, اختلالات شدید کبدی, ضربان قلب کمتر از ۶۰ تپش در دقیقه , فشارخون کمتر از ۹۰ روی ۵۰ میلی متر جیوه یا در صورت وجود ضربان ساز (pacemaker) .
برخی داروها ممکن است در مصرف با ایوابرادین عوارض خطرناکی ایجاد کنند بنابراین باید همه داروهای مصرفی به اطلاع پزشک رسانده شود خصوصا موارد زیر : داروهای آنتی بیوتیک و ضد قارچ, ضد افسردگی ها, داروهای قلبی یا کاهنده فشارخون و داروهای ضد رتروویروس که در درمان ایدز و هپاتیت C بکار می روند.
ایوابرادین ترجیحا بعد از غذا باید مصرف شود و نباید همراه با گریپ فروت مصرف شود.
ممکن است همزمان با این دارو نیاز به مصرف سایر داروها مانند بتابلاکرها نیز باشد. همه داروهای تجویزی طبق دستور پزشک و در زمان های مقرر باید مصرف شوند.
در زمان مصرف ایوابرادین نیاز به چکاپ مرتب عملکرد قلب از طریق الکتروکاردیوگرام می باشد.
در صورت فراموش کردن یک دوز، دارو باید بلافاصله استفاده شود ولی اگر تا دوز بعدی زمان زیادی باقی نیست از دوز فراموش شده صرف نظر شده و برنامه عادی مصرف دارو ادامه یابد و دوز دارو ۲ برابر نشود.
مصرف در بارداری
D ( در این گروه از داروها، مطالعات و نتایج حاصل از آن بیانگر وجود خطر برای جنین انسان است. زمانی که استفاده از دارو برای زنان باردار اجتناب ناپذیر است و خطرات احتمالی پذیرفته شده است، پزشک دارو را تجویز می کند. )
دارو های مشابه
ادنوزین , دیگوکسین , منیزیم سولفات , رانولازین