آلفا ۲-گلیکوپروتئین پلاسمایی که فعالیت ضدانعقادی اصلی پلاسمای طبیعی را ایجاد می کند و همچنین چندین آنزیم دیگر را هم مهار می کند. عضوی از خانواده سرپین است.
آنتی ترومبین ۳
مکانیسم اثر
آنتی ترومبین، یک آلفا ۲-گلیکوپروتئین با وزن مولکولی ۵۸۰۰۰، به طور معمول در پلاسمای انسانی با غلظت حدود ۱۲.۵ میلی گرم در دسی لیتر حضور دارد و مهار کننده اصلی پلاسمایی ترومبین است. غیرفعالسازی ترومبین با آنتی ترومبین از طریق تشکیل پیوند کووالانسی ایجاد می شود که موجب ایجاد کمپلکس استوکیومتری ۱:۱ غیرفعال بین بخش برهمکنش سرین فعال در ترومبین و محل واکنش آرژنین در آنتی ترومبین است.
آنتی ترومبین نیز قادر به غیر فعال کردن سایر اجزاء آبشار انعقادی از جمله فاکتورهای IXa، Xa، XIa و XIIa و همچنین پلاسمین است. سرعت خنثی سازی سرین پروتئاز توسط آنتی ترومبین به آرامی در نبود هپارین ادامه می یابد، اما در حضور هپارین به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.
همانطور که اثر ضدانعقادی درمانی هپارین به وسیله آنتی ترومبین میانجی گری می شود، هپارین در درون بدن در نبود آنتی ترومبین تاثیر چندانی ندارد. پس از تجویز آنتی ترومبین III موقتا آنتی ترومبین را در بیماران مبتلا به نقص آنتی ترومبین ارثی جایگزین می کند.
فارماکودینامیک
کمبود ارثی آنتی ترومبین باعث افزایش خطر ترومبوآمبولی وریدی (VTE) می شود. در شرایط افزایش خطر مانند جراحی یا تروما و یا برای زنان باردار، در طول دوران قبل از زایمان، خطر ایجاد VTE در مقایسه با جمعیت طبیعی در این شرایط با یک فاکتور ۱۰ تا ۵۰ برابر افزایش می یابد.
در بیماران با کمبود آنتی ترومبین ارثی، آنتی ترومبین III سطوح فعالیت پلاسمایی آنتی ترومبین را در طول دوره های قبل از جراحی و قبل از زایمان بازیابی می کند.
فارماکوکینتیک
جذب: غلظت پلاسمایی هدف درمانی در بیماران مبتلا به کمبود آنتی ترومبین III مادرزادی ۸۰ تا ۱۲۰ درصد مقادیر در بزرگسالان سالم است. در غلظت پلاسمایی ≤۷۰٪ طبیعی، ایجاد لخته افزایش یافت. غلظت های پلاسمايی فوق طبیعی (به عنوان مثال، ۲۰۰-۱۵۰٪ نرمال) باعث افزایش خطر خونریزی در بیماران مبتلا به سپسیس و انعقاد داخل عروقی منتشر می شود، اینکه آیا غلظت های فوق طبیعی باعث افزایش خطر خونریزی در بیماران مبتلا به کمبود آنتی ترومبین مادرزادی می شود یا نه مشخص نیست.
حجم توزیع: توزیع به پلاسما (۳۹٪)، فضای خارج عروقی (۴۹٪) و سلول های اندوتلیال عروقی (۱۱٪).
متابولیسم: <۵٪ به محصولات با وزن مولکولی پایین متابولیزه می شود.
مسیر حذف: کمپلکس های آنتی ترومبین III با ترومبین یا پروتئیناز های دیگر که عمدتا توسط کبد پاکسازی و از طریق ادرار دفع می شوند.
نیمه عمر: ۲.۵ - ۳.۸ ساعت
موارد مصرف آنتی ترومبین ۳
کمبود آنتی ترومبین ۳ ارثی
مقدار مصرف آنتی ترومبین ۳
دوز معمول بزرگسالان برای کمبود آنتی ترومبین III
دوز آنتی ترومبین III را می توان از فرمول زیر محاسبه کرد:
{واحدهای مورد نیاز (واحدهای بین المللی) = [سطح مطلوب - سطح پایه آنتی ترومبینIII] × ۱.۴/وزن (کیلوگرم)}.
موارد منع مصرف
حساسیت مفرط به این دارو یا سایر ترکیبات آن
حساسیت شدید به بز و پروتئین های شیر بز، حساسیت شدید به سایر ضدانعقادها
عوارض جانبی آنتی ترومبین ۳
درد قفسه سینه , سرگیجه , خونریزی , هماتوم , هماچوری , واکنش محل استفاده , اختلال آنزیم کبدی
آرتروز خونی
تداخلات دارویی
تاناستوم , جینکوبیلوبا , نتونال , کینین , دسیرودین , کنتراسپتیو تری فازیک , داساتینیب , بازدوکسیفن + استروژن کنژوگه , بوتاباربیتال , دالتپارین , تینزاپارین , ایبریتومومب تیوکستان , استروپیپات , انوکساپارین , پراسوگرل , دفراسیروکس , ریواروکسابان , آپیکسابان , پانوبینوستات , آکالابروتینیب , پوناتینیب , رگورافنیب , کابوزانتینیب , ایبروتینیب , اینوترسن , فونداپارینوکس , داناپاروئید , توسیتومومب , تیپراناویر , ادوکسابان , بتریکسابان , ایکوزاپنت , راموسیروماب , کوردیسپس , کانگرلور , دفیبروتاید
کانگرلور، کاپلاسیزومب، دفیبروتاید، دروترکوگین آلفا، اماستاکسین، راموسیروماب، تمسیرولیموس، وراپاکسار
هشدارها
واکنش های حساسیت شدید: واکنش های حساسیت شدید، از جمله واکنش های شدید حساسیتی (مثلا آنافیلاکسی) ممکن است رخ دهد؛ در حین تزریق با دقت نظارت کنید. اگر علائم حساسیت شدید رخ داد، فورا متوقف شود و اقدامات اورژانسی حمایتی انجام شود.
بارداری: فارماکوکینتیک محصولات نوترکیب تحت تاثیر حاملگی قرار می گیرد. توصیه های متفاوتی برای دوز زنان باردار ارائه شده است.
پتانسیل ایمنی زایی: آنتی ترومبین نوترکیب، همچنین به عنوان آنتی ترومبین آلفا شناخته می شود، توسط بز های ترانس ژنیک تولید می شود که آنتی ترومبین نوترکیب در شیر آنها ترشح می شود و سپس جمع آوری و خالص سازی می شود. آنتی بادی علیه پروتئین آنتی ترومبین نوترکیب (یا پروتئین شیر بز) ممکن است از نظر تئوری منجر به واکنش ایمونولوژیک شود.
• تفاوت های فارماکوکینتیکی: تفاوت قابل ملاحظه نیمه عمر و کلیرانس (بین ۷ تا ۹ بار) بین محصول جداشده از پلاسما و محصول نوترکیب وجود دارد.
نکات قابل توصیه
- به همه ی متخصصان مراقبت های سلامتی خود بگویید که این دارو را مصرف می کنید. این شامل پزشکان، پرستاران، داروسازان و دندانپزشکان شما می شود.
- عملکرد خونی را طبق دستور پزشک بررسی کنید. با پزشک خود صحبت کنید.
- در صورت بارداری یا قصد بارداری، به پزشک خود بگویید. شما باید در مورد مزایا و خطرات استفاده از این دارو در حین بارداری صحبت کنید.
- اگر شیردهی دارید، به پزشک خود بگویید. شما باید درباره هر گونه خطری برای کودک خود صحبت کنید.
مصرف در بارداری
گروه B ( در این گروه از داروها، مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است.)