کروماتوگرافی گازی یکی از روشهای مرسوم کروماتوگرافی است که در آنالیزهای شیمی تجزیه برای جداسازی و آنالیز اجزایی به کار میرود که بدون تجزیه قابل تبخیر کردن باشند. از جمله کاربردهای کروماتوگرافی گازی، آزمایش میزان خلوص یک ماده یا جداسازی اجزاء یک مخلوط است. در برخی موارد، میتوان به کمک GC یک ترکیب را شناسایی نمود. در کروماتوگرافی گازی، فاز متحرک یک گاز حامل است. معمولاً یک گاز خنثی نظیر هلیوم یا یک گاز غیر واکنش دهنده نظیر نیتروژن به عنوان گاز حامل در نظر گرفته میشود. هلیوم پرکاربردترین گاز حامل است. فاز ساکن (فاز ثابت) یک لایه میکروسکوپی از یک مایع یا پلیمر بر روی یک پایه جامد خنثی است که درون که یک قطعه شیشه یا فلز لوله ای شکل قرار دارد. این قطعه، ستون نامیده میشود. دستگاهی که برای انجام آنالیز کروماتوگرافی گاز به کار گرفته میشود، کروماتوگراف گازی (gas chromatograph) یا جداساز گاز نامیده میشود.
سیستم کروماتوگرافی گازی حداکثر قابلیت اطمینان و بالاترین عملکرد را ارائه میدهد. هنگامی که نتایج آنالیز حیاتی بوده و دستگاه ابزاری بسیار مهم میشود، کروماتوگرافی گازی بیش از هر زمان دیگری، فراتر از انتظارات برای سرعت و دقت عمل میکند. این دستگاه بسیار قابل تنظیم است و امکان مشاهده اطلاعات راهاندازی، رفع مشکلات، بررسی نشتیها، ستونهای backflush، توقف موقت/ شروع به کار آنالیز نمونه و توسعه مستقیم متد را فراهم میآورد و شما می توانید همۀ این کارها را در هر زمان و هر کجا انجام دهید. انواع ورودیهای سیستمهای کروماتوگرافی گازی عبارتاند از: ورودی Split/splitless (SSL)، ورودی Purged packed (PP)، ورودی مالتی مد (MMI)، ورودی Cool on column (COC)، ورودی تبخیر برنامهریزی شدۀ دما (PTV) و رابط فراریت (VI). در دستگاه کروماتوگرافی گازی، طیف کامل آشکارسازها قابل انتخاب هستند (FID, TCD, NPD, NCD, FPD+, ECD, SCD, and MSD). نوع آشکارساز انتخاب شده براساس نوع آنالیز مورد نیاز میباشد.
ویژگیها:
رابط کاربری مرورگر از طریق اتصال از راه دور، امکان نظارت بر سیستم GC، چک کردن گزارشهای سیستم و انجام آزمایشهای تشخیص از داخل و خارج از آزمایشگاه را فراهم میکند.
هوشمندی که به صورت خودکار، عملکرد صحیح سیستم را نظارت میکند، قبل از اینکه عملکرد کروماتوگرافی تحت تاثیر قرار گیرد، کاربر را از مسائل بالقوه آگاه میکند و راهنماییهای گام به گام برای حل مسائل را ارائه میدهد.
ساختار EPC مبتنی بر معماری نسل ششم مبتنی بر microchannel، بهبود قابل توجهی در قابلیت اطمینان و طول عمر در برابر آلودگیهای گاز مانند ذرات، آب و روغن فراهم میآورد و عمر مواد مصرفی دستگاه را افزایش میدهد.
صرفهجویی در هزینههای کنترلر پنوماتیک پیشرفته الکترونیکی مانند ماژول نگهداری هلیوم، سنسورهای هیدروژن و راهحلهای جایگزین گاز، به طرز چشمگیری باعث کاهش میزان استفاده از هلیوم میشود و هم انعطافپذیری و هم سطح ایمنی بیشتر در آزمایشگاه شما را به ارمغان میآورد.
کروماتوگرافی گازی با انوع آشکارسازها کار می کند. از جمله مهمترین این آشکارسازها میتوان به این موارد اشاره کرد.
آشکارساز هدایت گرمایی (TCD): براساس تغییر هدایت گرمایی میباشد. عنصر حساس در این دستگاه، یک منبع گرم شده از طریق الکتریکی از جنس پلاتین، طلا یا سیم تنگستن است. مقاومت سیم، معیاری از هدایتپذیری هیدروژن و هلیوم شش تا ده بار بزرگتر از ترکیبات آلی است. بنابراین در حضور مقدار کمی از مواد آلی، هدایتپذیری گرمایی ستون کاهش مییابد. در نتیجه آشکارساز در محدوده دمایی بیشتر کار میکند. از مزایای این آشکارساز، محدوده خطی با عکسالعمل نسبت به هم مواد آلی و هم معدنی و خصوصیات غیر تخریبی آن میباشد.
آشکارساز یونیزاسیون شعلهای (FID): بسیاری از ترکیبات آلی در دمای شعله هیدروژن/ هوا، پیرولیز شده، واسطههای یونی تولید میکنند که الکتریسیته توانایی عبور از پلاسما را پیدا میکند. گونههای باردار تولید شده در یک جمع کننده، جمعآوری میشود و بعد از تقویت، مثبت میشوند. این مطلب اساس کار آشکارساز یونیزاسیون شعلهای (FID) است. گروههای عاملی نظیر کربونیل، الکل، هالوژن و آمین، یونهای بسیار کمی تولید میکنند و یا اصلا تولید نمیکنند. این آشکارساز برای تجزیه بیشتر نمونههای آلی که شامل آب و اکسیدهای نیتروژن یا گوگرد نیز هستند بسیار مفید است. حساسیت این آشکارساز بالاست و دارای محدوده عکسالعمل خطی بالا و اغتشاش کم میباشد. علاوه بر این بهراحتی قابل استفاده است. یکی از عیبهای این آشکارساز، این است که نمونه را تخریب میکند.
آشکارساز الکترون گیرنده (ECD): در بسیاری از جهات، مشابه یک شمارنده برای اندازه گیری تابش X است. الکترون حاصل از نشر کننده B (مثل نیکل یا تریتیم) باعث یونیزاسیون گاز حامل (اغلب نیتروژن) میشود. این آشکارساز بسیار انتخابی است و به مولکولهای دارای گروههای الکترونگاتیو حساس است، مثل هالوژنها، پراکسیدها، کینونها و گروههای نیترو.
آشکارساز طیف سنج جرمی (MSD): یکی از پرکاربردترین آشکارسازهای مورد استفاده در دستگاه کروماتوگرافی گازی است که تلفیقی از روش کروماتوگرافی و طیف سنجی جرمی است. اجزای نمونه پس از جداسازی در ستون کروماتوگرافی و حذف گاز حامل، وارد محفظه یونش طیف سنج جرمی شده و با استفاده از میدان های الکتریکی و مغناطیسی، شناسایی کمی و کیفی اجزاء نمونه و جداسازی یون ها براساس نسبت جرم به بار آنها صورت می گیرد.
همچنین میتوان کروماتوگرافی گازی را با دو طیف سنج جرمی متوالی تلفیق نمود که این روش تلفیقی (GS MS/MS)، تکنیک بسیار قوی برای شناسایی اجزاء یک مخلوط است.
گستره خدمات شرکت فن آوری پیشرفته جهان شامل نصب، راه اندازی، تعمیر، عیب یابی و سرویس دوره ای دستگاه های پیشرفته آنالیز دستگاهی و تجزیه شیمیایی و خدمات کالیبراسیون، اعتبارسنجی و ارائه گواهینامه های IQ, OQ, PQ میباشد.
از آنجائی که سیستمهای کروماتوگرافی، تجهیزات بسیار حساس و پیشرفته ای هستند، خدمات سرویس، عیب یابی و تعمیر این سیستم ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و لزوم آموزش اصولی کاربری این دستگاهها بر همگان آشکار است. کارشناسان واحد فنی شرکت فن آوری پیشرفته جهان با تجربه حاصل از سال ها تعمیر و سرویس انواع سیستمهای کروماتوگرافی و اسپکتروسکوپی و با تکیه بر آموزش های فراگرفته شده از دوره های تخصصی برگزار شده در کمپانی های معتبر اروپایی و آمریکایی، آمادۀ ارائه خدمات به کلیه سیستمهای نو، معیوب و از کار افتاده میباشند.