جامعه مدرن امروزی با یک همه‌گیری به نام اضافه وزن و چاقی مواجه است که تقریباً یک سوم جمعیت جهان را گرفتار نموده و همچنان رو به افزایش می‌باشد. طی دو دهه گذشته تعداد کودکان مبتلا به اضافه وزن ۲ برابر شده است. به تجمع غیرطبیعی یا بیش از حد چربی، اضافه وزن و چاقی اطلاق می‌شود که می‌تواند تهدیدی برای سلامتی باشد. چاقی منتشر و چاقی شکمی هر دو با خطر مرگ همراهند. معمولاً شاخص توده بدن (BMI)، یک شاخص ساده برای طبقه‌بندی اضافه وزن و چاقی در بزرگسالان است و با تقسیم عدد وزن برحسب کیلوگرم بر مربع عدد قد برحسب متر (kg/m۲) به دست می‌آید. بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO)،BMI ≥ ۲۵ اضافه وزن و BMI ≥ ۳۰ چاقی محسوب می‌شود. در سال ۲۰۰۵ در جهان تقریباً ۶/۱ میلیارد فرد بزرگتر از ۱۵ سال دچار اضافه وزن و حداقل ۴۰۰ میلیون نفر مبتلا به چاقی و حداقل ۲۰ میلیون کودک کوچکتر از ۵ سال اضافه وزن داشته‌اند. در حال حاضر اضافه وزن و چاقی در کشورهای با درآمد کم یا متوسط در حال افزایش است.

علت اساسی چاقی و اضافه وزن عدم تعادل بین کالری دریافتی و کالری مصرفی است. چاقی منجر به عواقب خطرناک مانند بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، اختلالات عضلانی اسکلتی به ویژه اوستئوآرتریت و بعضی از سرطان‌ها مانند سرطان آندومتر رحم، پستان و روده بزرگ می‌شود. برای کاهش وزن و درمان چاقی روش‌های درمانی دارویی و غیردارویی فراوانی مطرح است که هیچکدام تأثیر قطعی ندارند. بر اساس تحقیقات انجام شده، به منظور ایجاد کاهش وزن یا تثبیت آن، همچنین بهبود فیزیک بدن و افزایش توده عضلانی بدون چربی می‌توان ترکیبات استخراج شده از مرکبات را به صورت خوراکی در انسان به کار برد. همچنینبرای کاهش یا کنترل وزن می‌توان این ترکیبات را با یا بدون محدود نمودن کالری مورد استفاده قرار داد. مکانیزم تأثیر؛ عمدتاً افزایش ترموژنز(افزایش سرعت متابولیسم و تسهیل لیپولیز) و نیز سرکوب گرسنگی ذکر شده که مورد اخیر به خصوص با مصرف مقادیر زیاد و در کسانی که مواد مؤثره به سهولت از سد خونی- مغزی عبور می‌کنند، آشکارتراست. در بررسی اثرات اسانس لیمو در کاهش وزن موش‌ها به صورت تنها یا همزمان با تجویز داروی کتوتیفن(آنتی هیستامینی که باعث افزایش وزن می‌شود)؛ در طی یک دوره ۴۵ روزه، در مقایسه با گروه کنترل، در موش‌های دریافت کننده کتوتیفن افزایش مصرف غذا و وزن بدن مشاهده شد. موش‌های درمان شده با اسانس لیمو؛ کاهش وزن و دریافت غذا را احتمالاً به علت بی‌اشتهایی نشان دادند. به طور جالب توجهی تجویز همزمان اسانس لیمو با کتوتیفن موجب سرکوب قابل توجه وزن گرفتن و کاهش وزن بدن موش‌ها شد. بر اساس اطلاعات بدست آمده در این مطالعه، اسانس لیمو نقش مهمی در کاهش وزن ایفا می‌کند و می‌تواند در درمان چاقی ناشی از داروها و بیماری‌های مربوطه مفید باشد. به منظور ارزیابی اثرات مصرف روزانه ترکیب کپسول‌نرم زیره و لیمو بر کاهش وزنو وضعیت متابولیک در افراد دارای اضافه وزن،طی یک کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوبی‌خبر کنترل شده بر روی ۴۸ فرد دارای اضافه وزن در محدوده سنی۶۵-۱۵ سال، پس از دو هفته Run-in period ، افراد به طور تصادفی برای مصرف دوز ۲۵ میلی‌گرمیکپسول‌نرم زیره و لیمو (۲۴ نفر) یا دارونما (۲۴ نفر) تقسیم شدند. از افراد مورد بررسی خواسته شد به مدت ۸ هفته کپسول نرم و دارونما را ۲ بار در روز،هنگام وعده غذایی ناهار و شام مصرف کنند(کپسول‌نرم لیمو نیم‌ساعت قبل از غذا و کسپول نرم زیره بعد از غذا). تغییرات وزنی و BMI در پایان مداخله در دو گروه ثبت شد. اندازه‌گیری‌های بیوشیمیایی شامل پروفایل‌های متابولیک، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام پلاسما (TAC) و گلوتاتیون تام (GSH) قبل و پس از مداخله انجام شد.

بر اساس نتایج این بررسی، در پایان مطالعه در افراد دریافت کننده دوز ۲۵ میلی‌گرمی کپسول‌نرم زیره و لیمو و دارونما تغییرات وزنی(به ترتیب ۵/۱±۲/۱- و ۳/۱±۲/۰ کیلوگرم) و تغییرات BMI (به ترتیب ۵/۰±۵/۰- و ۵/۰±۱/۰ کیلوگرم بر مترمربع) دیده شد که تغییرات گروه درمانی نسبت به گروه دارونما معنی‌دار مشاهده شد. در گروه دوز ۲۵ میلی‌گرمی ترکیب کپسول نرم زیره و لیمو، میزان کلسترول، تری گلیسرید، LDL و مقاومت به انسولین تفاوت معنی‌داری با گروه دارونما نداشت. محققین نتیجه گرفتند در مجموع، مصرف دوز ۲۵ میلی‌گرم ترکیب کپسول نرم لیمو و زیره برای ۸ هفته در افراد با اضافه وزن اثرات مفیدی در کاهش وزن دارد.(۴) مطالعه‌ای جهت ارزیابی اثرات مصرف روزانه کپسول نرم لیمو بر کاهش وزن و وضعیت متابولیک در افراد با اضافه وزن اجرا گردید. این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور کنترل شده بر روی ۱۰۳ فرد با اضافه وزن در محدوده سنی ۶۵-۱۵ سال انجام شد. پس از دو هفته Run-in period، افراد به طور تصادفی برای مصرف کپسول نرم لیمو ۱۰۰ میلی‌گرمی (۳۵ نفر) یا کپسول ونوستات (۳۴ نفر) و یا پلاسبو (۳۴ نفر) به مدت ۸ هفته تقسیم شدند. از بیماران خواسته شد تا کپسول نرم لیمو، کپسول ونوستات و پلاسبو را سه بار در روز مصرف کنند. تغییرات وزنی و BMI در پایان مداخله در هر سه گروه بعد از ۸ هفته ثبت شد. اندازه‌گیری‌های بیوشیمیایی شامل پروفایل‌های متابولیک، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام پلاسما (TAC) و گلوتاتیون تام (GSH) قبل و پس از مداخله انجام شد. در پایان مطالعه در افراد دریافت کننده کپسول نرم لیمو، ونوستات و پلاسبو به ترتیب تغییرات وزنی(۰۵/۱±۵۶/۰- ، ۶۷/۱±۴۶/۰- و ۳۶/۱±۲۹/۰ کیلوگرم) و تغییرات BMI به ترتیب (۴۱/۰±۲۱/۰- ، ۶۶/۰±۱۸/۰- و ۵۳/۰±۱۱/۰ کیلوگرم بر مترمربع) دیده شد که تغییرات هر دو گروه درمانی نسبت به گروه کنترل معنی‌دار ولی نسبت به یکدیگر معنی‌دار مشاهده نشد. تغییرات شاخص‌های خونی در هیچیک از موارد از نظرآماری معنی‌دار نبود. در مجموع، مصرف کپسول نرم لیمو برای ۸ هفته در افراد با اضافه وزن منجر به کاهش معنی‌دار تغییرات وزنی و BMI در مقایسه با گروه پلاسبو شد.

در بررسی تأثیر مصرف اسانس لیمو بر روی تری گلیسرید و کلسترول در رت‌های نژاد ویستار مشاهده شد مصرف اسانس لیموترش در دوزهای ۵۰ و lit/kgµ۱۰۰ به مدت ۶ هفته باعث کاهش معنی‌دار تری گلیسرید، کلسترول و LDL در موش‌های مبتلا به هایپر‌لیپیدمی شده و به منظور کاهش ریسک بیماری‌های قلبی عروقی پیشنهاد می‌شود.