کمیسیون E استفاده از کنگر فرنگی(Cynarascolymus) را برای مشکلات کبد و کیسه صفرا و موارد کم بودن اشتها تائید نموده و این گیاه برای درمان اختلالات سوء هاضمه بهکار رفته است. در چندین مطالعه in vivo وin vitro اثرات صفراآور (choleretic)، مُدر، مُلین، کاهش دهنده چربی و قند خون، آنتی اکسیداتیو و محافظت از کبد(hepatoprotective) کنگرفرنگی و تأثیر آن در کاهش علائم سندروم روده تحریک پذیر(IBS) کاملاً بررسی شده است.
مهمترین ترکیب فعال کنگرفرنگی، سینارین است که در تمام قسمتهای گیاه به ویژه در برگ آن وجود دارد و متخصصین معتقدند مسئول اثرات کنگرفرنگی در افزایش ترشح و تخلیه صفرا(choleretic-cholagogue) میباشد. این دو اثر برای سلامت کبد بسیار اهمیت دارند زیرا اگر صفرا به میزان کافی به کیسه صفرا انتقال نیابد، خطر آسیب به کبد افزایش مییابد. سیناروپیکرین و لاکتونهای سسکوئیترپن دارای اثرات کاهش دهنده قند و چربی خون هستند. سینارین از طریق افزایش دفع صفراوی استرولها و افزایش ترشح و تخلیه صفراکلسترول سرم را کاهش میدهد اما نیاز به دوزهای بالا در مدت زمان طولانی میباشد. بررسی اطلاعات بالینی از سال ۱۹۳۶ تا ۱۹۹۴ نشان داده که عصاره برگ کنگرفرنگی(ALE) مقادیر کلسترولو/ یا تری گلیسرید را تقریباً ۵% تا ۴۵% کاهش داده اما در این بررسی تفاوت بین شرایط آزمایشگاهی در مطالعات مختلف در نظر گرفته نشده است. عصاره برگ کنگرفرنگی با ۲ مکانیزم موجب پیشگیری از تصلب شرائین میشود: مهار سنتز کلسترول و مهار اکسیداسیون LDL
در ذیل به مطالعات تحقیقاتی مرتبط با کاربردهای این دارو اشاره شده است:
الف. سوء هاضمه: در یک مطالعه دوسوبیخبر کنترل شده تصادفیRCT)، ۲۴۷) بیمار مبتلا به سوءهاضمه عملکردی، ALE ۳۲۰×۲ میلیگرم، سه بار در روز یا دارونما را به مدت ۶ هفته دریافت نمودند. نتایج تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از۲۴۴ بیمار (۱۲۹ نفر گروه درمانی و ۱۱۵ نفر گروه دارونما) نشان داد که نسبت به دارونما بهبود کلی علائم و کیفیت زندگی در گروه درمانی ALE به طور قابل توجهی بیشتر بود(p<۰.۰۱).
در یک مطالعه بالینی بدون کنترل در ۵۵۳ بیمار مبتلا به ناراحتی گوارشیغیر اختصاصی (dyspepsia، ۶۴۰-۳۲۰) میلیگرم عصاره استاندارد شده برگ کنگر فرنگی سه بار در روز باعث کاهش تهوع، درد شکم، یبوست و نفخ در ۷۰% بیماران شد.
ب. IBS: در یک بررسی ۲ ماهه، ۲۰۸ بیمار مبتلا به IBS که همزمان به سوء هاضمه نیز مبتلا بودند از ALE استفاده کردند. بعد از درمان؛ کاهش قابل توجه درشیوع IBS به میزان۴/۲۶% (p<۰.۰۰۱)، گزارش بیمار از تبدیل قابل توجه الگوی اجابت مزاج از حالت اسهال/یبوست متناوب به حالت نرمال (p<۰.۰۰۱)، کاهش قابل توجه نمره کل علائم Dyspepsia Index Nepean به میزان ۴۱%(p<۰.۰۰۱) و بهبود شایان توجه نمره کل کیفیت زندگی NDI به میزان ۲۰% مشاهده شد.
در یک پایش بعد از ورود دارو به بازار دارویی، زیرگروهی از بیماران مبتلا به علائم IBS با همراهی سندروم سوء هاضمه برای مدت ۶ هفته از ALE استفاده کردند. تجزیه و تحلیل اطلاعات نشانگر کاهش قابل توجه شدت علائم و ارزیابی مطلوب اثربخشی کلی توسط پزشک و بیمار بود. علاوه بر این ۹۶% بیماران تأثیر ALE را بهتر یا حداقل معادل درمانهای قبلی ارزیابی کردند و تحمل ALE بسیار خوب بود.
ج: هایپرلیپیدمی و هایپرگلیسمی: ۳۰ بیمار زن و مرد مبتلا به دیابت نوع ۲ در طیف سنی۴۵-۳۵ سال در ۲ گروه درمانی و کنترول به مدت ۹۰ روز بررسی شدند. گروه درمانی(۱۵ نفر) بیسکویت گندم حاوی ۶ گرم پودر کنگرفرنگی را ۲عدد صبح و ۲عدد شب به صورت میان وعده (snack) مصرف نمودند. نتایج مطالعه نشانگر کاهش قابل توجه قندخون ناشتا و قند خون بعد از خوردن غذا، کلسترول تام، تری گلیسرید و LDL و افزایش قابل توجه HDL در گروه درمانی بود(p<۰.۰۱)
در مطالعه دیگری ۷۵ فرد مبتلا به هایپرکلسترولمی خفیف تا متوسط که از نظر سایر بیماریها سالم بودند ۱۲۸۰ میلیگرم عصاره استاندارد شده کنگر فرنگی را روزانه به مدت ۱۲ هفته دریافت نمودند. در پایان بررسی کلسترول تام پلاسما در این گروه به طور متوسط ۲/۴% کاهش یافت اما در گروه دارونما ۹/۱% افزایش مشاهده شد و این تفاوت بین دو گروه از نظر آماری قابل توجه بود. در این بررسی تفاوت قابل توجه آماری بین دو گروه از نظر LDL، HDL یاTG مشاهده نشد. محققین نتیجه گرفتند عصاره برگ کنگرفرنگی موجب کاهش متوسط اما مطلوب کلسترول تام میشود.
دیابت تیپ ۲ همراه با هایپرلیپیدمی یک بیماری شایع است و داروهای مرسوم کاهنده قند و چربی خون اثربخشی محدود و عوارض جانبی مهمی دارند. به طور سنتی از برگ کنگر فرنگی به عنوان داروی ضد هایپرگلیسمی و ضد هایپرلیپیدمی استفاده شده لذا در یک کارآزمایی بالینی دوسوبیخبر تصادفی با کنترل دارونما دربیمارانسنین ۶۰-۴۰ سال مبتلا به دیابت تیپ۲ و هایپرکلسترولمی که از سایر داروهای کاهنده چربی خون استفاده نمیکردند و نسبت به درمان روزانه با ۲ قرص ۵ میلیگرمی گلیبوراید و ۲ قرص ۵۰۰ میلیگرمی متفورمین مقاوم بودند؛ اثربخشی و ایمنی مصرف عصاره بدون فیبر برگ کنگر فرنگی (۳ بار در روز هر بار یک کپسول ۴۰۰ میلیگرمی به مدت ۲ ماه، n=۳۶) همراه با داروهای مذکور در مقایسه با دارونما(n=۳۶)بررسی شد. بر اساس نتایج این بررسی در پایان مطالعه در مقایسه با دارونما، عصاره کنگر فرنگی کلسترول تام و LDL را به صورت قابل توجهی کاهش داد (به ترتیب P=۰.۰۰۲ و (P =۰.۰۴ اما تأثیر قابل توجهی روی قندخون ناشتا، قند خون پس از غذا، هموگلوبین گلیکوزیله، سایر لیپیدها، SGOT ، SGPT و کراتینین نداشت(P>۰.۰۵). در این بررسی هیچ عارضه جانبی گزارش نشد. محققین نتیجه گرفتند عصاره بدون فیبر برگ کنگر فرنگی یک فرآورده ایمن برای کاهش کلسترول است اما کنترل گلایسمیک را در بیماران دیابتی مبتلا به هایپرکلسترولمی بهبود نمیبخشد. این موضوع پیشنهاد دهنده دخالت فیبرها در اثر کنگر فرنگی برای کاهش قند خون است.
افزایش چربیهای خون به ویژه کلسترول یک عامل جهانی شناخته شده برای افزایش خطر تصلب شرایین است که از بیماریهای شایع در سنین بالا و عامل مهمی در مرگ و میر میباشد. استفاده از قرص آترومد-بی ضمن نداشتن عوارض جانبی داروهای صناعی کاهنده چربی خون، در کاهش خطر تصلب شرایین تأثیر بسزایی دارد.
د: آنتی اکسیدان و محافظ کبد: در in vivo، ترکیبات پلی فنولیک کنگر مانند سینارین، ایزوکلروژنیک اسید، کلروژنیک اسید و لوتئولین-۷- اُ گلوکوزایدهمچنین ۲ اسید ارگانیک
(اسید کافئیک و اسید کینیک)؛ فعالیت هپاتوپروتکتیوقابل توجهی در مقابل CCl۴ نشان میدهند. این اثر حفاظتی برای عصاره کنگر نیز نشان داده شده و به خواص آنتی اکسیدان آن ارتباط دارد.