سیتاگلیپتین ۲۵ و ۵۰ و ۱۰۰ _ ثنامد
سیتاگلیپتین
هر قرص روکشدار سیتاگلیپتین ۲۵ و ۵۰ و ۱۰۰ – ثنامد، حاوی ۲۵ و ۵۰ و ۱۰۰ میلی گرم سیتاگلیپتین (به صورت فسفات مونوهیدرات) می باشد.
دسته دارویی:
ضد دیابت
فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:
این دارو با مهار آنزیم های پروتئینی ویژه سبب افزایش طول اثر هورمون های تنظیم کننده متابولیسم گلوکز در بدن (هورمون های اینکر تین می شود. این هورمون ها سبب افزایش سنتز و آزادسازی انسولین از سلول های بتا و کاهش ترشح گلوکاگون از سلول های آلفا پانکراس می شوند. کاهش ترشح گلوکاگون سبب کاهش تولید گلوکز در کبد می شود.
موارد مصرف دارو:
مکمل ورزش و رژیم غذایی در بهبود شاخص گلایسمیک در بالغین مبتلا به دیابت غیر وابسته به انسولین (دیابت تیپ II) به تنهایی یا همراه با سایر داروهای ضد دیابت خوراکی.
راهنمای عمومی برای بیمار:
این دارو برای بیماری شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه آن به دیگران جدا خودداری نمایید.
– لطفا پیش از مصرف این دارو، برگه راهنما را به دقت مطالعه نمایید. همچنین این برگه راهنما را نزد خود نگه دارید چون ممکن است به خواندن مجدد آن نیاز پیدا کنید.
– در صورت داشتن سابقه حساسیت به این دارو، ابتلا به سایر بیماری ها با مصرف سایر داروها و بارداری یا شیردهی قبل از مصرف این دارو با پزشک خود مشورت نمایید.
موارد منع مصرف:
سابقه واکنش های حساسیتی شدید به سیتاگلیپتین (مانند آنافیلاکسی و آنژیوادم) و کتواسیدوز.
مصرف دارو در بارداری و شیردهی:
گروه B برای مصرف در بارداری، در دوران بارداری با نظر پزشک و در صورت ضرورت، مصرف شود. مصرف دارو در دوران شیردهی توصیه نمی شود.
هشدارها و احتیاطات مصرف:
– در بیماران دارای سابقه نارسایی قلبی، نقص عملکرد کلیوی و سابقه ابتلا به التهاب پانکراس (پانکراتیت)، با احتیاط مصرف شود. در صورت بروز نشانه های بیماری پانکراتیت بلافاصله مصرف دارو را قطع نمایید.
– به دلیل عدم اثربخشی، تجویز دارو در بیماران مبتلا به کتواسیدوز دیابتی و دیابت نوع یک دیابت وابسته به انسولین) توصیه نمی شود.
– احتمال بروز التهاب مفاصل شدید و ناتوان کننده در ابتدا با سال ها پس از شروع مصرف این گروه دارویی وجود دارد. در صورت بروز نشانه های التهاب مفاصل، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
– در صورت بروز تاول یا زخم های پوستی بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
– به دلیل احتمال بروز واکنشهای حساسیتی مانند آنافیلاکسی، آنژیوادم و واکنشهای پوستی از قبیل سندرم استیونز جانسون پس از اولین تجویز یا در طول سه ماه ابتدایی مصرف دارو، در بیماران با سابقه واکنش های حساسیتی با احتیاط مصرف شود.
– به دلیل احتمال تضعیف عملکرد کلیوی و بروز نارسایی حاد کلیوی و نیاز به دیالیز، در بیماران مبتلا به نقص عملکرد کلیوی متوسط تا شدید، بیماران مبتلا به مراحل پایانی نارسایی کلیوی تحت درمان با دیالیز و سالمندان، با احتیاط مصرف شود.
– در بیماران مبتلا به نارسایی شدید کبدی مصرف دارو توصیه نمی شود.
– کنترل میزان هموگلوبین A۱C، گلوکز سرم و عملکرد کلیوی پیش از شروع درمان با این دارو و در طول درمان توصیه می شود.
مقدار و نحوه صحیح مصرف دارو:
مقدار مصرف هر دارو را پزشک تعیین می نماید، اما مقدار مصرف معمول این دارو ۱۰۰ میلی گرم یک بار در روز می باشد.
– در مصرف همزمان با انسولین یا داروهای ضد دیابت خانواده سولفونيل اوره (گلی بن کلامید، گلیکلازید و …)، کاهش دوز این داروها می بایست مد نظر قرار گیرد.
– در سالمندان با احتیاط مصرف شود.
– در بیماران مبتلا به نقص عملکرد کلیوی با توجه به متابولیسم و دفع کلیوی دارو، تنظیم دوز مورد نیاز می باشد:
– کلیرانس کراتینین: ۴۵ میلی لیتر در دقیقه یا بیشتر: تنظیم دوز ضروری نمی باشد.
– کلیرانس کراتینین: ۳۰ تا کمتر از ۴۵ میلی لیتر در دقیقه:۵۰ میلی گرم یک بار در روز.
– کلیرانس کراتینین کمتر از ۳۰ میلی لیتر در دقیقه: ۲۵ میلی گرم یک بار در روز
– در بیماران مبتلا به مراحل پایانی بیماری و نیازمند دیالیز: ۲۵ میلی گرم یک بار در روز. تجویز دارو در بیماران دیالیزی تداخلی با روند دیالیز ندارد و دارو می تواند در هر زمانی، قبل یا بعد از دیالیز، مصرف شود.
– در بیماران مبتلا به نقص عملکرد کبدی با درجات خفیف تا متوسط تنظیم دوز دارو ضروری نمی باشد. در بیماران مبتلا به درجات شدید بیماری، تنظیم دوز دارو مورد مطالعه قرار نگرفته است.
– اگر دارو را در چند وعده میل می کنید و مصرف یک نوبت را فراموش کردید، به محض به یاد آوردن آنرا مصرف نمایید، ولی اگر زمان نوبت بعدی فرا رسیده باشد از مصرف آن خودداری نموده و طبق برنامه مصرف دارو را ادامه دهید. از دو برابر کردن میزان مصرف دارو بپرهیزید.
عوارض جانبی دارو:
هر دارو به موازات اثرات درمانی ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته نیز شود. اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی شود، در صورت بروز عوارض زیر و یا عوارضی غیر از آنچه در برگه راهنما قید گردیده است، با پزشک، داروساز و یا مراکز درمانی تماس بگیرید: عوارض با شیوع کمتر از%۱۰: قلبی عروقی: ادم محیطی؛ غدد و متابولیسم: هیپوگلایسمی؛ گوارشی: يبوست، اسهال، تهوع، اسکلتی عضلانی: استئوآرتریت؛ تنفسی: نازوفارنژیت ( التهاب گوش و حلق و بینی)، فارنژیت، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی. عوارض با شیوع کمتر از %۱۰: قلبی عروقی: ادم صورت، افزایش یا کاهش فشار خون، افت فشار خون وضعیتی، افزایش ضربان قلب؛ سیستم عصبی مرکزی: بیقراری، آتاکسی، افسردگی، سرگیجه، سردرد، بی حالی، میگرن، درد، نوروپاتی محیطی؛ غدد و متابولیسم: افزایش اوریک اسید؛ گوارشی: دردهای شکمی، پانکراتیت حاد، گاستریت، استفراغ، ریفلاکس، نفخ، کاهش اشتها، سوء هاضمه؛ هماتولوژی: آنمی، لکوسیتوز؛ تناسلی ادراری: درد قاعدگی، اختلال نعوذ؛ کبدی: کبد چرب، افزایش آنزیم کبدی؛ حساسیتی: آنافیلاکسی، آنژیوادم؛ اسکلتی عضلانی: درد و التهاب مفاصل؛ تنفسی: سرفه؛ کلیوی: نارسایی حاد کلیوی، افزایش کراتینین سرم؛ پوستی: آکنه روزاسه، اریتم، درماتیت عصبی، راش، کهیر، سندرم استیونز جانسون.
مسمومیت: در صورت مصرف اتفاقی بیش از مقدار توصیه شده و مشاهده علائمی مانند افت قند خون، ضعف بسیار شدید، تاری دید، تعریق و یا اشکال در تکلم، بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.
تداخلات دارویی:
– مصرف همزمان با داروهای مهار کننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین (کاپتوپریل، آنالاپریل و …) به سبب احتمال افزایش ریسک اثرات سمی این داروها از جمله بروز آنژیوادم، با احتیاط صورت گیرد.
– مصرف همزمان با آلفا-لیپوئیک اسید، آندروژن ها، سوفوسبوویر، لدیپسویر، مهار کننده های مونو آمینو اکسیداز (سلژیلین، ترانیل سیپرومین و …)، آنتی بیوتیک های کینولوني (فلوکساسین ها)، سالیسیلات ها، مهار کننده های انتخابی برداشت سروتونین (سیتالوپرام، سرترالین و …)، سولفونیل اوره ها، انسولین و سایر داروهای کاهنده قند خون به سبب احتمال افزایش اثرات هیپوگلایسمیک سیتاگلیپتین، با احتیاط صورت گیرد.
– مصرف همزمان با دیگوکسین به سبب احتمال افزایش غلظت این دارو در خون و مصرف همزمان با ترکیبات افزاینده قند خون و دیورتیک های تیازیدی به سبب احتمال تضعیف اثرات سیتاگلیپتین، با احتیاط صورت گیرد.
شرایط نگهداری:
– دارو را در دمای زیر ۳۰ درجه سانتیگراد و دور از نور و رطوبت نگهداری نمایید.
– دارو را دور از دسترس کودکان نگهداری نمایید.