Tracheostomy یا نایشِکافی در پزشکی به یک عمل جراحی گفته میشود که طی آن نای در قسمت زیر گلو برش داده میشود.تراکئوستومی بطور عمده برای ایجاد راه تنفسی بغیر از مجرای عادی آن (بینی و دهان) ایجاد میشود. گاه به منظور جستجو و درآوردن جسمی خارجی, نمونهبرداری بافتی یا برداشتن یک ضایعه موضعی از دیگر دلایل نایبری میتواند باشد.
این برش میتواند در حالت فوریت پزشکی مانند ترومای غضروف حنجره بهعنوان یک راه ورود هوا و تنفس مورد استفاده قرار گرفته یا در بیماران نیازمند به انتوباسیون یا لولهگذاری تراشه با مدت زمان بیش از یک هفته یا بیماران کما برای نصب لوله تنفسی, محل نصب لوله و تیوب تراکئوستومی خواهد بود.
لوله ی تراکئوستومی(Tracheostomy tube)
لوله ی پلاستیکی و یا فلزی که از طریق برش کوچکی بر روی گردن، در گودی بین دو ترقوه ، مستقیما داخل نای گذاشته می شود.این عمل برای بیماری صورت می گیرد که بیش از ۱۰ روز مشکل تنفسی اش ادامه داشته باشد و از طریق دستگاه تنفسی ( ونتیلاتور ) تنفس کند.
کاف
کاف یک زائده ی بادکنک مانند است که بر روی لوله ی تراکئوستومی قرار دارد و همراه لوله وارد نای بیمار می شود.کاف از طریق زائده ی دیگری که خارج از نای قرار می گیرد بوسیله ی سرنگ قابل پر و خالی شدن است. با پر شدن کاف برای بیمارانی که بیهوش یا نیمه هوشیار هستند و یا قدرت بلع ندارند دچار خفگی در اثر پریدن ذرات غذا به داخل نای نمی شوند. در مدل های قدیمی تر لوله های تراکستومی از کاف های به اصطلاح High Pressure استفاده می کردند که با توجه به فشار بالایی که در نای ایجاد می شد، امروزه کاربری زیادی ندارند و جای گزین آنها مدل Low Pressure می باشد که به دلیل شکل مستطیلی آن سطح ناحیه فشار افزایش یافته و در نتیجه فشار وارده بر نای کمتر می باشد.