تنشزدای جوش التراسونیک یا Ultrasonic Impact Treatment یک روش پردازش متالورژی است که مشابه روش های آهنگری عمل می کند، با این تفاوت که انرژی مافوق صوت به فلز اعمال می شود. این روش بخشی از فرآیندهای مکانیکی با فرکانس بالا (HFMI) است.
خط جوش و ناحیه اطراف آن (HAZ)، از مناطق پر تنش در قطعات جوشکاری شده هستند. این ناحیه علاوه بر تنشهای کششی پسماند دارای ترکهایی نیز می باشد. ترکها از مناطق تمرکز تنش هستند و تحت بارهای مکانیکی کششی رشد می یابند و باعث انهدام زودرس قطعه می شوند.
روش های متنوع و گوناگونی برای حذف تنش های کششی پسماند و بستن ترک های سطحی موجود در خط جوش و ناحیه اطراف آن (HAZ) ارائه شده اند. از جمله این روش ها می توان به عملیات حرارتی آنیل کردن، تنشزدایی تحت ارتعاش مکانیکی یا رها کردن قطعه در فضای آزاد اشاره نمود. هر یک از این روش ها دارای مزایا و معایب مخصوص به خود هستند. به عنوان نمونه، در روش آنیل کردن ساختار قطعه دچار دگرگونی خواهد شد و خواص مکانیکی تغییر می کنند از طرفی برای قطعات بسیار بزرگ عملاً این عملیات ممکن نیست.
برای تنشزدایی قطعات بزرگ و پیچیده با استفاده از روش ارتعاش مکانیکی، باید از تجهیزات و دستگاههای پرهزینه و پیچیدهای بهره گرفت که از نظر اقتصادی به صرفه نیستند. از طرفی، با استفاده از این روش میتوان تنشهای موجود در قطعه را در نهایت به سطح صفر رساند. روشی که امروزه مورد توجه بسیاری از متخصصین و محققین قرار گرفته، استفاده از انرژی امواج فراصوت برای حذف تنشهای پسماند کششی و بستن ترکهای موجود در خط جوش است. این روش علاوه بر سادگی فرایند و پایین بودن هزینه آن باعث حذف تنشهای خط جوش میشود و حتی موجب تبدیل شدن تنشهای پسماند از حالت کششی به فشاری خواهد شد. این مسأله تأثیر بسزایی در افزایش عمر خستگی قطعه نهایی دارد، به صورتی که نتایج آزمایشها نشان دادهاند که تنش خستگی قطعهای از جنس A۵۱۷ که با انرژی امواج فراصوت مورد عملیات قرار گرفته نسبت به قطعه عملیات حرارتی شده، تا حدود ۲ برابر افزایش یافته است.