واژینیت شایعترین مشکل سیستم ادراریتناسلی زنان است که زنان به علت آن در جستجوی درمان برمیآیند. سالانه بیش از ده میلیون ویزیت سرپایی به علت واژینیت صورت میگیرد. اکثر متخصصین معتقدند که ۹۰ درصد موارد واژینیت، ثانویه به واژینوز باکتریال، واژینیت کاندیدیایی و تریکومونایی میباشد.
تیمول و کارواکرول از اجزای مؤثره آویشن شیرازی است. فعالیت ضد باکتری و ضد قارچ تیمول بخوبی شناخته شده است و به نظر میرسد به علت سوراخ کردن غشاء سلولی و خروج سریع اجزا تشکیل دهنده داخل سلولی باشد. همچنین ترکیبات فنلی آویشن ( تیمول و کارواکرول) با ایجاد کمپلکس با پروتئینهای غشاء باکتری فعالیت ضدباکتری را اعمال مینمایند.
تیمول و کارواکرول مسئول خواص آنتی سپتیک آویشن هستند. یک اثر همافزایی برای ترکیب تیمول و کارواکرول نیز مشخص شده است. از میان طیفی از مواد مورد آزمایش؛ به نظر میرسد یک گروه هیدروکسیل آزاد در اتصال با یک جزء آلکیل اثر ضدقارچی را اعمال مینماید.
در یک کارآزمایی بالینی دو سو بیخبر تصادفی کنترل شده، ۶۲ بیمار مبتلا به واژینیت کاندیدایی به مدت یک هفته شبی یک اپلیکاتور از کرم واژینال لکورکس (حاوی اسانس آویشن شیرازی) یا کرم واژینال کلوتریمازول استفاده نمودند. براساس نتایج حاصل از این بررسی، در مقایسه با کرم واژینال کلوتریمازول؛ کرم واژینال لکورکس روی اکثر نشانههای بیمار تأثیر بیشتری داشت(p<۰.۰۵). همچنین تأثیر کرم واژینال لکورکس روی علائم ژنیکولوژیک بهتر از کرم واژینال کلوتریمازول بود. بر اساس نظر پزشک معالج، از نظر اثربخشی تفاوتی بین دو دارو مشاهده نشد(p=۰.۰۷۱). همچنین در دو گروه درمانی عوارض جانبی قابل توجهی گزارش نگردید.
در دیگر کارآزمایی بالینی دوسو بی خبر تصادفی کنترل شده، ۶۱ بیمار مبتلا به واژینیت گاردنرلایی به مدت یک هفته از کرم واژینال لکورکس با دوز یک اپلیکاتور هر شب یا قرص مترونیدازول خوراکی با دوز ۲ قرص هر ۱۲ ساعت استفاده کردند. نتایج این بررسی نشان داد که هر دو دارو علائم بیماری از قبیل بوی نامطبوع ماهی، ترشح هموژن و اریتم و ادم ولو و واژن و سلولهای کلیدی (clue cell) را کاهش دادند (p=۰.۰۰۰). در تمام موارد درصد پاسخ درمانی به کرم واژینال لکورکس بهتر بود و حتی اریتم و ادم ولو و واژن را به طور معنی داری بهتر از قرص مترونیدازول بهبود داده بود (p=۰.۰۲).
همچنین در یک کارآزمایی بالینی؛ ۹۰ زن متأهل سنین ۴۰-۱۸ سال مبتلا به واژینوز باکتریال به صورت تصادفی به دوگروه مساوی تقسیم شدند و از کرم واژینال لکورکس یا ژل واژینال مترونیدازول شبی یکبار به مدت ۵ شب استفاده کردند و بعد از ۷-۲ روز اثرات این دو دارو روی علائم بیماران مورد بررسی قرار گرفت. ابزار تشخیصی، استفاده از کرایتریای Amsel و رنگآمیزی گرم اسمیر ترشحات بود. بر اساس نتایج این بررسی بعد از درمان؛ علائم بیماران و کرایتریای Amsel آنها به طور قابل توجهی کاهش یافت. سوزش واژن در ۱۴% از مصرفکنندگان کرم واژینال لکورکس و در ۵/۴% از مصرفکنندگان ژل واژینال مترونیدازول گزارش شد. در مصرفکنندگان ژل واژینال مترونیدازول سرگیجه (۸/۶%) و احساس مزه فلزی (۵/۴%) وجود داشت اما در مصرف کنندگان لکورکس گزارش نشد. محققین نتیجه گرفتند اثرات درمانی کرم واژینال لکورکس روی واژینوز باکتریال شبیه ژل واژینال مترونیدازول میباشد و در مواردی که بیمار علاقمند به استفاده از داروهای گیاهی است یا با استفاده از مترونیدازول دچار عوارض شده است کرم واژینال لکورکس میتواند انتخاب مناسبی برای درمان واژینوز باکتریال باشد.
در یک کار آزمایی بالینی دوسو بی خبر ۱۴۰ بیمار مبتلا به عفونت تریکومونایی مهبل، ۱۴۰ بیمار مبتلا به واژینوز باکتریال و ۱۴۰ نفر بیمار مبتلا به عفونت همزمان تریکومونایی مهبل و واژینوز باکتریال که به درمانگاههای زنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز مراجعه کردند، مورد بررسی قرار گرفتند. برای هر خانم مراجعهکننده، یک نمونه جهت تشخیص عفونت تریکومونایی بر اساس اسمیر مرطوب مثبت و یک نمونه برای رنگآمیزی گرم جهت تشخیص واژینوز باکتریال به آزمایشگاه ارسال شد. با تشخیص قطعی عفونت تریکومونایی یا واژینوز باکتریال و یا هر دو ، بیمار با تخصیص تصادفی بلوکی در گروه آزمایش یا کنترل مربوطه قرار گرفت. در گروههای آزمایش به بیماران کرم مهبلی ۱/۰ درصد آویشن شیرازی (کرم واژینال لکورکس با پایه اصلاح شده) و قرص خوراکی پلاسبو به مدت یک هفته داده شد. در گروههای کنترل به بیماران دو عدد قرص خوراکی مترونیدازول ۲۵۰ میلیگرم دوبار در روز و کرم مهبلی پلاسبو به مدت یک هفته داده شد. از شرکتکنندگان در مطالعه خواسته شد در این دوره هیچ داروی دیگری مصرف نکنند. همسران تمام بیماران مبتلا به تریکومونا واژینالیس نیز به وسیله دو عدد قرص خوراکی مترونیدازول ۲۵۰ میلیگرم دو بار در روز به مدت یک هفته درمان شدند همچنین به بیماران توصیه شد که در صورت داشتن نزدیکی از کاندوم استفاده کنند. هفت روز بعد از پایان درمان، اقدامات بار اول مجدداً انجام شد. سپس نتایج با تستهای آماری ویل کاکسون، من ویتنی یو، کای اسکوئر و دقیق فیشر تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس نتایج این مطالعه، از نظر درصد بهبودی علائم بالینی، بین دو گروه درمانی در هر سه نوع واژینیت مورد بررسی تفاوت معنیداری مشاهده نشد.(p>۰.۵) مقایسه نتایج آزمایش رنگآمیزی گرم در گروه واژینوز باکتریال و واژینوز باکتریال توأم با تریکومونا در دو گروه درمانی مشابه بود (۰.۷۲=p و۰.۲۲۱=p) مقایسه نتایج آزمایش اسمیر مرطوب در گروه تریکومونا و واژینوز باکتریال توام با تریکومونا در دو گروه درمانی نشان داد که تأثیر مترونیدازول بیشتر از کرم مهبلی آویشن شیرازی بوده است
(۰.۰۰۱=p و ۰.۰۱=p). از نظر عوارض دارویی، در ۴/۱۷ درصد مصرفکنندگان مترونیدازول و در ۴/۴ درصد مصرفکنندگان کرم مهبلی آویشن شیرازی عارضه دارویی وجود داشت.(p<۰.۰۰۱) از نظر نوع عارضه، در گروه مترونیدازول احساس طعم فلزی در دهان (۶/۱۱ درصد)، سردرد (۹/۳ درصد)، تهوع (۵/۰ درصد) و استفراغ (۲/۸ درصد) گزارش شد در حالی که در گروه کرم مهبلی آویشن شیرازی فقط سوزش در ۴/۴ درصد بیماران دیده شد که از نظر سوزش تفاوت معنیدار آماری بین دو گروه درمانی به تفکیک نوع عفونت دیده نشد(p=۰.۲۴). محققین نتیجه گرفتند کرم مهبلی آویشن شیرازی به اندازه قرص خوراکی مترونیدازول در بهبود علائم بالینی تریکومونا، واژینوز باکتریال و واژینوزباکتریال توأم با تریکومونا و همچنین درمان واژینوز باکتریال مؤثر است و میتواند به عنوان دارویی مناسب در درمان واژینوز باکتریال و رفع علائم بالینی واژینیت تریکومونایی و واژینوزباکتریال توأم با تریکومونا مورد استفاده قرار گیرد.