بی کربنات سدیم (نام IUPAC: هیدروژن کربنات سدیم) که معمولاً به عنوان جوش شیرین یا بی کربنات سودا شناخته می شود، یک ترکیب شیمیایی با فرمول NaHCO۳ است. این نمکی است که از کاتیون سدیم (Na +) و آنیون بی کربنات (HCO۳ H) تشکیل شده است. بی کربنات سدیم یک جامد سفید است که بلوری است، اما اغلب به صورت پودر ریز ظاهر می شود.
طعم کمی شور و قلیایی شبیه طعم جوش شیرین (کربنات سدیم) دارد. شکل معدنی طبیعی آن ناکولیت است. این جز ترکیب های معدنی نترون است و در بسیاری از چشمه های معدنی محلول یافت می شود.
پس از تجزیه، بی کربنات سدیم یون های سدیم و بی کربنات تشکیل می دهد. تشکیل یون باعث افزایش بی کربنات پلاسما و بافر کردن غلظت یون هیدروژن اضافی و در نتیجه افزایش pH خون می شود.
ویژگی های فیزیکی و شیمیایی:
از نظر ظاهری پودر سفید رنگ یا به صورت کریستال های بسیار ریز می باشد و بو ندارد.
فرمول ملکولی NaHCO۳.
جرم مولی ۸۴.۰۰۶ گرم بر مول.
نقطه ذوب: در ۵۰ درجه به سدیم کربنات تجزیه می شود.
روش تولید بی کربنات سدیم:
۲ نوع فرآیند تولید برای بی کربنات سدیم وجود دارد: مرطوب و خشک.
به طور کلی، روش مورد استفاده برای تولید در مقیاس بزرگ، روش مرطوب است که در آن بی کربنات سدیم با تزریق گاز دی اکسید کربن در سود سوز آور حاصل از الکترولیز به عنوان کریستال رسوب می کند و باعث ایجاد واکنش می شود.