(Diammonium phosphate) که به اختصار DAP هم نامیده میشود دارای کریستالهایی سفید رنگ و چگالی ۱.۶۱۹ است. محصول فوق دارای بیشترین استفاده به عنوان کود شیمیایی فسفری در دنیا است و در عنواع گوناگون مایع، گرانوله و خوراکی یافت می گردد.
فرایند تولید DAP
برای تولید این ماده نیاز به سیستم راکتوری دومرحلهای به منظور جلوگیری از هدر رفتن آمونیاک است.
فرآیند گرانولی شدن با انجام واکنش درون تانکرهای دوار تکمیل میشود.
قابل ذکر است که فسفات آمونیوم معمولا به وسیله خنثیسازی فسفریک اسید با آمونیاک که در آن کنترل pH (اسیدیته / قلیایی) تعیین میکند که کدام فسفات آمونیوم (مونو یا دی آمونیوم) تشکیل شود تولید میشود.
مواد خام موردنیاز برای تولید یک تن کود DAP شامل تقریباً ۱.۵ تا ۲ تن سنگ فسفات، ۰.۴ تن گوگرد (S) برای حل شدن سنگ و ۰.۲ تن آمونیاک است.
تغییرات در عرضه یا قیمت هر یک از این مقادیر مواد ورودی، قیمت و قابلیت دسترسی محصول را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
محتوای کیفی بالای این کود به کاهش هزینههای حملونقل کمک میکند.
کاربردها
مصارف کشاورزی کود DAP:
کود شیمیایی این ماده دارای منابع بسیار زیادی از فسفر و نیتروژن است و بهطور گستردهای در میان کشاورزان در تولید دانه و محصولاتی مانند ذرت، گندم و برخی از چمنزارها استفاده میشود. برخی از کشاورزان میتوانند این نوع کود شیمیایی را با کودهای دیگر ترکیب کنند تا به نیازهای مخصوص محصولات و خاکشان برسند. این کود به شدت انحلالپذیر است بنابراین بهطور سریعی در خاک حلشده و نیازهای موردنیاز گیاه را تأمین میکند. البته قابلذکر است که بالا بردن مقدار مصرف این کود وقتی خاک دارای PH بیشتر از ۷ باشد میتواند باعث آسیب به جوانهها و دانههای گیاهان شود. آمونیوم موجود در DAP یک منبع عالی نیتروژن است و بهتدریج توسط باکتریهای خاک به نیترات تبدیل میشود و منجر به کاهش PH میشود
زمان استفاده کود دی آمونیوم فسفات :
برای استفاده از این ماده بازه زمانی خاصی از رشد گیاه وجود ندارد
و در هر مرحله ای از رشد گیاه مانند جوانه زدن ، شکوفه زدن و تولید میوه می توان آن را به خاک اضافه کرد.عنصر فسفر موجود در این کود باعث پایداری pH اسیدی خاک در شرایط استاندارد ، پایداری گیاه در مقابل سرما و بالا رفتن ببازده تولید میوه یا محصولات مورد نظر می شود.
همچنین نیتروژن موجود در آن با تاثیر روی گیاه حاصلخیزی آن را ارتقا می بخشد و با ماندگاری بالا در خاک ،جذب تدریجی ،باعث افزایش فعالیت میکروارگانیسم های خاک، سبز نگه داشتن یکنواخت و کامل شدن و رسیدن محصولات می شود.
مقدار و روش استفاده کود :
در زمان کاشت و آماده کردن زمین کشاورزی برای قرار دادن بذر در آن می توان از دو روش یکنواخت و نواری برای استفاده از آن به کاربرد.
در فرایند پخش یکنواخت آن را در خاک پخش کرده و گرانول های کود با خاک مخلوط می شوند.
برای خاک هایی با میزان فسفر بالا مناسب است و در زمین هایی که میزان فسفر متوسط یا پایینی دارند باید ۲ تا ۴ برابر از کود مصرف کرد.
روش دیگر که پخش نواری یا ردیفی نامیده می شود در کنار یا زیر ردیف های بذر شیارهایی با فاصله ۵/۲ تا ۵ سانتیمتر ایجاد می شود و کود در آن قرار می گیرد. این روش باعث صرفه جویی در مصرف می گردد.
مصارف غیر کشاورزی:
استفاده به عنوان بازدارنده آتش در مواد ساختمانهای چوبی، تولیدات کاغذ و پارچه
در تولید مخمرها اضافه کردن این محصول باعث افزایش نیتروژن موجود در مخمر و کمک به فعال شدن آن میکند.
این ماده خوراکی نیز می باشد و در تولید مکملهای غذایی برای حیوانات نقش به سزایی دارد
شکل مایع این محصول در آتشسوزی جنگلها به صورت اسپری کردن بهکاربرده میشود که این کار هم باعث مهار آتش و هم کمک به رشد مجدد گیاهان میشود.
بازار جهانی DAP:
در تولید دو ماده Diammonium phosphate و monoammonium phosphate کشور چین در سال ۲۰۱۶ به ترتیب با ۳۸ درصد و ۴۶ درصد از کل تولید جهانی پیشتاز بوده است.
پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۲۱ با شیبی حدود ۲.۳ درصد بازار این محصول رشد خواهد داشت.
چین همچنین بزرگترین مصرفکننده این ترکیب شیمیایی است که ۳۷ درصد کل مصرف جهان را در سال ۲۰۱۶ به خود اختصاص داده است و به دنبال آن کشورهای جنوب غربی آسیا، ایالات متحده آمریکا و آمریکای مرکزی و جنوبی قرار دارند. بالاترین میزان رشد مصرف این محصول در آمریکای مرکزی و جنوبی، اروپای شرقی و آفریقا بوده است و پیشبینی میشود که سالانه به میزان ۴.۵ درصد، ۳.۵ درصد و ۳ درصد افزایش یابد.
مصرف جهانی DAP طی سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ به طور متوسط سالانه ۲.۱ درصد رشد داشته است
و پیشبینی میشود که در طول سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ حدود ۱.۷ درصد افزایش یابد.
این رشد شامل تمام مناطق به جز اروپای غربی و ژاپن خواهد بود.
ایمنی:
DAP غیر سمی، غیرقابل اشتعال و غیر انفجاری است.
ولی باعث تحریک شدن و سوزش چشم و پوست میشود.
لطفاً قبل از تماس با این محصول نکات ایمنی مربوط به آن را مطالعه فرمایید.