پیش از صحبت در رابطه با سرامیک لازم است بدانیم که، با توجه به اهميت روز افزون دكوراسيون در دنياي مدرن امروزي استفاده از سرامیکها به عنوان مواد معدنی زيبا و با كيفيت برای سبک زندگی روزمره ما ضروری هستند.

با نگاهي گذرا به محیط هاي داخلی آپارتمان هاي مدرن، كاشي و سراميك هاي متنوع و زيبايي را مشاهده خواهيد كرد كه در فضاهاي آشپزخانه، سرویس بهداشتی وحمام به كار مي رود.

سرامیک ها به عنوان مواد کاربردی، تقریباً سابقه ای به قدمت نسل بشردارند. محصولات سرامیکی ازمواد معدنی معمول و طبیعی مانند خاک رس و ماسه ساخته شده اند و ازدیرباز مورد توجه سفال‌گران،آجرسازان ولعاب‌سازان بوده‌اند.

سرامیک سنتی | سرامیک حافظ
تاریخچه کاشی و سرامیک

کاشی یکی ازفرآورده‌های سرامیک و يكي از پركاربردترين مصالح در نماي بيروني و داخلي ساختمانها مي باشد. اين دو ماده علاوه برجنبه هاي تزئيني، به دليل مقاومت و دوام، عدم سايش و ضد حريق بودن بسيار كاربردي هستند.

حتي امروزه سرامیکهای مدرن و پیشرفته در فناوری های هوافضا، خودرو، دفاع، محیطزیست ،فیبرنوری، پزشکی، تلفنهای همراه و رایانه های شخصی استفاده می شوند.

باستان شناسان سرامیکهای دستساز بشر را کشف کردند که قدمت آنها به حداقل به ۲۴۰۰۰ سال قبل از میلاد می رسد. از سرامیکها در گذشته براي مجسمه های حیوانات و انسان و موارد ديگر استفاده مي شد. اولین استفاده از ظروف سفالی کاربردی در ۹۰۰۰ سال قبل از میلاد برای نگهداری غلات و سایر غذاها استفاده می شد.

ظروف سرامیکی | سرامیک در دیرباز | کاسه سفالی

اززمانهای قدیم، تکنولوژی وکاربردها ی سرامیک (از جمله شیشه) به طور پیوسته افزایش یافته است. شايد از دانستن نقش مهمی که سرامیک در پیشرفت بشر ایفا کرده است تعجب كنيد. اگر برايتان جالب باشد با اين ماده پركاربرد و حياتي در صنعت ساختمان آشنا شويد، دراين مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی صفر تا صد سرامیک بپردازیم.
تعریف مختصر و دقیق سرامیک

وقتی برای اولین بار “سرامیک” رامی شنوید احتمالا به گلدانها یا بشقابهای سرامیکی فكر مي كنيد . ميتوان این گونه گفت همه آنها یک نوع سرامیک هستند، اما کلمه “سرامیک” تعریف بسیارگسترده ای دارد. درشیمی، این واژه به هر جامد غیرفلزی و غیرآلی اطلاق میشود.

اصطلاح “سرامیک” بر پایه خاک رس است كه در طیف وسیعي از مواد غیرفلزی معدنی با خواص استحکام و دوام بالا درکورهای با دمای بالاساخته شده است. سپس بامواد تزئینی، ضدآب و رنگ بالعاب پوشانده مي شوند.

در اصل، این ماده ازکلمه یونانی به معنای سفال برگرفته شده است. سفال تنها بخشی از دنیای سرامیک است و شامل موادی مانند شیشه و سرامیکهای پیشرفته مي باشد.

علاوه بر ویژگی های ضد ضربه، خراش و مقاوم بودن که دلیل استفاده آنها در آشپزخانه، حمام و محیط آزمایشگاه هستند، سراميکها با بیش از ۱۰۰۰ نوع شکل و رنگ ، طراحي منحصر به فرد و پايداري و ماندگاري بالا ده ها سال است که براي مصارف مختلف بهداشتي و خانگي به كار می روند.
بررسی انواع ، کاربردها و تفاوت ها
۱. سفال

سفال یکی از قدیمی ترین ساخته بشری است كه قدمت آن ۳۰۰۰ ساله است .عمده ترین انواع سفال شامل ظروف سفالی، سنگی و چینی است. همچنین در گذشته رس به طور گسترده برای کارد و چنگال سفالی و اشیاء تزئینی به كار مي رفته است.

خاک رس به دلیل ویژگی خود که در دماهای نسبتاً پایین (۱۰۰۰ تا ۱۱۵۰ درجه سانتیگراد) پخته و با پودر شیشه آسیاب شده لعاب مي شود.

سرامیک گرانیت در واقع همان خاک رس بوده که دردمای بالا قرار گرفته و سپس در دماي ۱۲۰۰ سانتي گراد منجمد می شود و به همین دليل محکم، مقاوم و با دوام است .از این نوع محصول در آشپزخانه برای پخت و پز و به عنوان ظروف پخت و پز استفاده مي شود.

۲. سرامیکهای پرسلان

پرسلان نوعی از سرامیکهاست که سفید بسیار سخت و شفاف است،ا ين ماده درحدود ۱۶۰۰ سال قبل از میلاد در چین پدید آمد و تا سال ۶۰۰ پس از میلاد ،کالایی ارزشمند در نزد تجار عرب بوده است كه در آثار هنري آنها به چشم می خورد.

اين ماده درکوره در دما یبین ۱۲۰۰ تا ۱۴۵۰ درجه سانتیگراد پخته میشود و كاربرد آن صرفا در امور تزئینی است. اين ماده سراميكي به دلایل ذکر شده، ازسایر محصولات سرامیکی متمایز است.

۳. سرامیک کف

با توجه به نوع خاک رس مورد استفاده در سرامیک کف ، دما و فشاری که تحمل می‌کند، بيشتر است.

معمولا سایر سرامیک‌ها که با درجه سختی پایین مهیا می شوند در برابر خراش، نفوذ رطوبت، فشار، سایش و رفت و آمد حساس بوده و آسیب پذیرند اما این دسته با درجه سختی بالا در برابر این عوامل مقاوم بوده و ظاهر خود را تا سالیان متوالی حفظ کرده و در هر شرایط آب وهوایی پايدار است.

این دسته می توان پوشش ایده آلی برای کف بالکنها وتراس ها باشند.

۴. سرامیکهای نسوز

سراميکهای نسوز یک انتخاب محبوب برای بسیاری از صاحبان خانه هستند، اين سراميك ها به دليل چندویژگی اصلی به گزینه ای کاربردی و در عین حال شیک برای کفپوش ساختمان ها و منازل تبدیل شده اند:

مقاوم در برابر کثیفی
مقاوم در برابر لکه
مقاوم در برابر لغزش
ماندگاری رنگ
بهداشتي بودن آن از نظر عدم جذب آنتیژن ها یا مواد حساسیت زا، بخار، بو یا دود.

۵. سرامیک نانو

نانوسرامیکها به موادی اطلاق می‌شوند که از ذرات بسیار ریز با قطر کمتر از ۱۰۰ نانو متر ساخته شده و به عنوان جامدات غیرآلی، مقاوم در برابر حرارت و غیرفلزی طبقه‌بندی می‌شوند.

مهم‌ترین مواد این دسته سیستم‌هایی از اکسیدهای فلزی، کاربیدها، بوریدها و نیتریدها هستند و به دلیل اندازه کوچکشان، ایرادات کمی دارند.

سرامیک نانو بسیارقوی بوده و مقاومت قابل توجهی در برابر فشار دارند. استحکام آنها مشابه فولاد است و در دماهای بسیار بالا دوام بالايي دارند.

با این حال، احتمال شکنندگی آنها وجود دارد. استفاده ازفناوری نانو در کاشی و سرامیک خود تمیز شونده و آنتی باکتریال، مانع ازکثیف شدن، جذب رطوبت و ایجاد هرگونه آلودگی بر روی سطوح مورد نظر میشود.

کاربردهای اصلی نانوسرامیکها می توان به استفاده در زیست پزشکی و فناوری پزشکی، به ویژه درترمیم استخوان، ذخیره انرژی، ارتباطات، سیستمهای حمل ونقل، هوافضا و ساخت و ساز اشاره نمود.