کلید مینیاتوری (Miniature Circuit Breaker) یا به اختصار MCB به طور اتوماتیک از مدار الکتریکی در برابر شرایط غیر عادی مانند اضافه بار و اتصال کوتاه محافظت می کند تا به سایر تجهیزات مدار آسیبی وارد نشود.
مکانیسم عملکرد کلید مینیاتوری به دو صورت بی متال و مغناطیسی است. در عملکرد بی متال با عبور اضافه جریان، نوار بی متال گرم شده و این افزایش دما سبب انحراف نوار میشود. در اثر این انحراف، چفت مکانیکی و کنتاکت باز شده و جریان مدار قطع میشود. بنابراین عملکرد بی متال از مدار در برابر اضافه جریان حفاظت میکند.
کلید مینیاتوری چیست؟
کلید مینیاتوری (Miniature Circuit Breaker) یا به اختصار MCB به طور اتوماتیک از مدار الکتریکی در برابر شرایط غیر عادی مانند اضافه بار و اتصال کوتاه محافظت می کند تا به سایر تجهیزات مدار آسیبی وارد نشود. مکانیسم عملکرد کلید مینیاتوری به دو صورت بی متال و مغناطیسی است. در عملکرد بی متال با عبور اضافه جریان، نوار بی متال گرم شده و این افزایش دما سبب انحراف نوار میشود. در اثر این انحراف، چفت مکانیکی و کنتاکت باز شده و جریان مدار قطع میشود. بنابراین عملکرد بی متال از مدار در برابر اضافه جریان حفاظت میکند. در مقابل عملکرد مغناطیسی توسط سیم پیچ موجود در کلید مینیاتوری کنترل می شود. میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط سیم پیچ باعث انحراف بی متال شده و از مدار در برابر اتصال کوتاه محافظت میکند.
انواع تیپ های کلید مینیاتوری:
کلیدهای مینیاتوری بر اساس نوع کاربرد به انواع تیپ B، C، D، K و Z تقسیم می شوند.
تیپ B: کلید مینیاتوری تیپ B با عبور جریان اضافی ۳ تا ۵ برابر جریان نامی مدار را قطع می کند و عموماً برای مصارف خانگی و روشنایی مناسب است. به دلیل سرعت قطع بالای آن، از آن با نام فیوز تندکار نیز یاد می کنند.
تیپ C: کلید مینیاتوری تیپ C با عبور جریان ۵ تا ۱۰ برابر جریان نامی مدار را قطع می کند و برای صنعتی و فشار های آغازین الکترومغناطیسی با جریان های اولیه متوسط مناسب است. از آن جا که سرعت قطع این تیپ از کلیدها از نوع B کمتر است، به آن فیوز کند کار نیز میگویند.
تیپ D: کلید مینیاتوری تیپ D معمولاً برای کاربردهای تجاری و صنعتی خاصی مانند ماشین های اشعه ایکس، سیستمهای UPS، تجهیزات جوشکاری صنعتی و موتورهای سیم پیچی بزرگ مناسب هستند. این کلید اگر در معرض جریان ۱۰ تا ۲۰ برابر جریان نامی قرار گیرد، مدار را قطع میکند و زمان قطع ان از تمامی تیپ ها بیشتر است.
تیپ K: کلید مینیاتوری تیپ K برای حفاظت از موتورهای با جریان هجومی بالا مثل مدارهای قدرت و ترانسفورماتور ها استفاده می شود. این کلید از نظر منحنی قطع بین کلاس C و D قرار دارد و با عبور جریان ۸ تا ۱۰ برابر جریان نامی، مدار را قطع می کند.
تیپ Z: حساسیت کلید مینیاتوری تیپ Z از دیگر تیپ ها بیشتر است و با عبور جریان ۲ تا ۳ برابر جریان نامی مدار را قطع میکند. از کلید مینیاتوری تیپ Z در مدارهای با حساسیت بالا استفاده می شود.