اگر عادت به خواندن برچسب روی بسته بندی مواد غذایی دارید ممکن است به موادی برخورد کنید که نام آن را تا به حال نشنیدید و تلفظ آن را نمی دانید؛ تری بوتیل هیدرو کینون (TBHQ) ازجمله این مواد افزودنی به محصولات غذایی است. با وجود تازه بودن این ماده برای بسیاری از افراد جلب است بدانید سال هاست که TBHQ در مواد غذایی به منظور حفظ کیفیت ، ایمنی و ارزش غذایی محصولات اضافه می شود.
آنتی اکسیدان TBHQ نوعی افزودنی است که برای حفظ و ماندگاری غذاهای فراوری شده اضافه می شود. این ماده به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل میکند ولی باید گفت متفاوت از آنتی اکسیدان های سالم و طبیعی موجود در میوه ها و سبزیجات است.

اکسید شدن
اکسیداسیون مواد غذایی باعث ازبین رفتن کیفیت، طعم و رنگ مواد غذایی می شود و حتی می تواند باعث سمی شدن مواد غذایی نیز شود. علاوه براین اکسیداسیون باعث تجزیه ویتامین ها شده و مقداری از ارزش مواد غذایی میکاهد.

TBHQ در کجا وجود دارد؟
TBHQ در انواع چربی ازجمله روغن های گیاهی و چربی های حیوانی به عنوان آنتی اکسیدان استفاده می شود. بسیاری از غذاهای فراوری شده شامل برخی از این چربی ها می شوند، بنابراین می توان گفت این ماده در طیف وسیعی از محصولات غذایی وجود دارد. علاوه بر غذا این ماده شیمیایی در رنگ ها، لاک ها و محصولات مراقبت از پوست نیز وجود دارد.
سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) که بر سالم بودن مواد غذایی افزودنی به محصولات خوراکی نظارت دارد، استفاده میزان مشخصی از TBHQ را بی خطر اعلام کرده و طبق نظر آن این ماده نمی تواند بیشتر از ۰.۰۲ درصد از روغن های موجود در یک محصول را به خود اختصاص دهد. به عبارت دیگر سمی بودن این ماده بستگی به میزان استفاده شده در محصولات دارد و درصورت بالا بودن مقدار آن باعث سمی شدن محصولات می شود.

کاربردهای آنتی اکسیدان TBHQ

• لوازم آرایشی: TBHQ در لوازم آرایشی به عنوان آنتی اکسیدان استفاده می شود تا از خراب شدن مواد آرایشی در اثر واکنش با اکسیژن هوا جلوگیری کند.
سلول های پوستی آسیب دیده می توانند پیری را با ایجاد چین و چروک در پوست، خشک کردن پوست، ایجاد رنگ تیره در زیر چشم و ... سرعت دهد. محصولات آرایشی در ساختار و فرمول تولیدی خود شامل چربی ها و روغن هایی هستند که در صورت قرار گرفتن در محیط با اکسیژن موجود در هوا واکنش داده و ساختار شیمیایی خود را از دست میدهد. بنا به دلیل گفته شده از آنتی اکسیدان جهت حفظ فرمولاسیون و افزایش ماندگاری محصولات استفاده می شود.
همچنین آنتی اکسیدان ها به خنثی کردن رادیکال های آزاد تولید شده در اثر نور خورشید، آلودگی محیطی و دیگر عوامل محیطی موثر در آزاد کردن رادیکال ها کمک میکند. درنتیجه در محصولات مراقبت از پوست برای حفاظت از نورخورشید، اشعه مادون قرمز و اشعه ماوراء بنفش موجود در محیط استفاده می شود.
اکسیداسیون رادیکال های آزاد، اساس فرایند پیری پوست است زیرا با کاهش خاصیت انعطاف پذیری پوست امکان ترمیم آسیب های وارد شده به پوست را کاهش می دهد. آنتی اکسیدان های موجود در محصولات مراقبتی پوست قابل نفوذ به عمیق ترین لایه های پوست بوده و سلول های زنده پوست را ترمیم و درنتیجه باعث جوان تر به نظر رسیدن پوست می شود.
• مواد غذایی : TBHQ را برای افزایش ماندگاری غذا و جلوگیری از خراب شدن آن به محصولات غذایی می افزایند. این محصول به صورت کریستالی با رنگ روشن و بوی کمی است و با افزودن به مواد غذایی حاوی آهن از تغییر رنگ آن جلوگیری میکند. در کنار این ماده اغلب از مواد دیگری مانند پروپیل گالات، هیدروکسی آنیسول بوتیله شده (BHA) ، هیدروکسی تولوئن بوتیله شده (BHT) استفاده میشود. این ماده به عنوان آنتی اکسیدان به محصولات غذایی مشتق از حیوانات، چربی ها و روغن ها اضافه می شود تا ترش شدن چربی ها و روغن ها را به تعویق انداخت و عمر مفید محصولات غذایی را کاهش دهد.