گشنیز نوعی سبزی با نام علمی Coriandrum sativum است. این گیاه بومی جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا است و ارتفاع آن تا نیم متر هم میرسد. اغلب گشنیز تولیدی ایران که حدوداً ۶۵ درصد کل کشور میباشد در شهرستان نهاوند استان همدان و بقیه در شهرستانهایی نظیر اقلید و… برداشت میشود و بصورت خشک وارد بازار میشود. در ایران از برگ و ساقه گشنیز به عنوان سبزیجات خوردنی استفاده میشود. ریشه گشنیز در آشپزی، به ویژه آشپزی تایلند مورد استفاده قرار میگیرد.
این گیاه در کاهش اضطراب و بیخوابی مورد استفاده قرار میگیرد. اثر ادرار آوری این گیاه در انسان، باعث کاهش فشار خون، دفع سنگهای کلیه و مثانه، رفع تجمع آب در بافت ها ( اِدم ) میگردد.
گیاه گشنیز و پزشکی :
بقراط این گیاه را می شناخته و برای درمان بیماری های مختلف از آن استفاده می کرده است. در قرون وسطی ضعف جنسی را با گشنیز درمان می کردند. پزشکان قدیم عقیده داشتند گشنیز از سرایت امراض جلوگیری می کند، از این رو به افراد مبتلا به آبله دستور می دادند که آب گشنیز را به دور چشم هایشان بمالند تا میکروب آبله به چشم ها سرایت نکند.
میوه گشنیز گرد و به رنگ زرد است. بوی تازه آن مطبوع نبوده و تقریباً بد بو است ، ولی بر اثر خشک شدن این بو از بین رفته و خوشبو می شود.
خواص گیاه گشنیز :
زکریای رازی پزشک و دانشمند مسلمان، گشنیز را برای آرام کردن سردرد و رفع سستی تجویز می کرد. گیاه گشنیز خواص دارویی و درمانی زیادی دارد که از جمله می توان به این موارد اشاره کرد :
تخم گشنیز را پودر کرده و به نسبت مساوی با عسل مخلوط کنید که برای تقویت بدن بسیار مفید است.
خوردن تخم گشنیز معده را تقویت می کند و به همراه غذا به هضم آن کمک می کند. معده و روده را ضد عفونی می کند و کرم کش است. برای این منظور ۲ تا ۵ گرم تخم بو داده آن مصرف شود.
تخم گشنیز ادرار آور است.
برای نرم کردن سینه از جوشانده تخم گشنیز استفاده می کنند ، بدین صورت که ۱۰ تا ۳۰ گرم از آن را در یک لیتر آب دم کرده و مانند چای با عسل بنوشید.
برای بر طرف کرن تب و سرماخوردگی مفید است. برای این منظور یک سوپ رقیق از آب مرغ و گشنیز تازه تهیه کنید و پس از چند مرتبه مصرف ، اثر معجزه آسای آن را ببینید.
تخم گشنیز شیر مادران شیرده را زیاد می کند ، برای این منظور باید ۲ تا ۵ گرم از آن را با کمی عسل تناول کنید.
تخم گشنیز نیرو دهنده قلب و نشاط آور است.
جوشانده تخم گشنیز یا خوردن تخم گشنیز بو داده، اسهال خونی و بیماری های عفونی روده مثل تب تیفوئید را بهبود می بخشد، چون شدیداً میکروب کش است.
برای تسکین درد دندان تخم گشنیز بجوید.
خوردن گشنیز با غذا از ترش کرن جلوگیری می کند و کلاً گشنیز جلوی مسمومیت های غذایی را می گیرد.
برای بر طرف کردن بوی بد دهان سوپ یا آش گشنیز بخورید.
عسل گشنیز توسط زنبور عسل از شهد گل های گیاه گشنیز تولید می شود که این گیاه بیشتر در ناحیه کشتزارهای منطقه کرمانشاه ،همدان و کردستان می روید و خواص فراوانی دارد.
خواص درمانی عسل گشنیز :
عسل گشنیز هم برخی از خواص گیاه گشنیز را داراست که از جمله می توان به این موارد اشاره نمود:
عسل گشنیز در جلو گیری از دردهای عضلانی ، جلو گیری از صرع و تشنج موثر است.
عسل گشنیز به درمان سرفه های تحریکی کمک زیادی می کند.
عسل گشنیز به هضم غذا بسیار کمک می کند.
عسل گشنیز ضد حساسیت ( آلرژی ) است.
عسل گشنیز ضد سرع و تشنج می باشد.