يكي از سادهترين شيرهايي كه كاربرد صنعتي آن در واحدهاي نفت و پتروشيمي متداول است شير صنعتي پروانهاي است. ساختمان آن از يك بدنه معمولي و يك صفحه مدور كه تقريباً در وسط قرار دارد تشكيل شده است. اين صفحه حول ميلهاي در حدود °۹۰ ميگردد و بوسيله اهرمي به قسمت حركت دهنده شير وصل ميباشد. اين محرك ممكن است دستي يا بوسيله فشار هوا يا برق باشد. شيرهاي پروانه اي كوچك را در اندازههاي ۱ اينچ الي ۲۴ اينچ ميسازنند.
موارد استفاده از شيرهاي پروانه اي:
۱ – ايستگاه نيروي حرارتي
۲ – ايستگاه نيروي هيدروليكي
۳ – صنايع ، بخصوص صنايع نفت، گاز، پتروشيمي و ساير رشتههاي صنعتي
۴ – در مورد لوله كشي آب و فاضلاب
مزایای شير پروانه اي
كم بودن وزن و اندازه (سبك وزن بودن)
عدم لزوم به تكيه گاه اضافي
سوار كردن فوري و افت فشار كم
استفاده از محرك (ساده و آسان)
استفاده از شير براي بستن و باز كردن و كنترل كردن سيال
معایب شیر پروانه ای
احتیاج به گشتاور بالا برای کنترل حرکت دیسک قابل هدایت نیست و تحت تاثیر تلاطم جریان است مستعد ابتلا به کاویتاسیون در جریان های پایین تر یکی ازمعایب شیر پروانه ای این است که قسمتی از دیسک همیشه در معرض جریان است حتی در حالت کاملا باز, بنابراین استفاده از شیر پروانه ای همیشه منجر به تغییر فشار می شود.