شربت توسیان فرآورده ایست که از گیاه آویشن Thymus vulgaris)) تهیه شده است . این گیاه از قدیم الایام برای درمان آسم وبرونشیت استفاده می شده است. ترکیبات اصلی این گیاه شامل تیمول، کارواکرول و لینالول است که دارای خاصیت ضد سرفه ، ضد اسپاسم، ضد باکتری ،ضدویروس و آنتی اکسیدان می باشد.
مطالعات ثابت کرده است که تیمول موجود در این گیاه بر ۹ گروه از باکتری های گرم منفی و ۶ گروه از باکتریهای گرم مثبت دارای خاصیت باکتریوستاتیک می باشد (۱).
سرفه یکی از علائم اختصاصی عفونت سیستم تنفسی فوقانی است. سرماخوردگی (رینوفارنژیت) یک عفونت ویروسی شایع سیستم تنفسی فوقانی می باشد که بوسیله رینوویروسها و یا کورونا ویروسها ایجاد می شود. سایر عفونتهای تنفسی فوقانی مانند فارنژیت، لارنژیت و … نیز در اثر باکتریها ایجاد می شوند. ویروسها و باکتریها با نفوذ به مخاط سلولهای تنفسی سبب فعالیت پروستاگلاندینهای التهاب زا و در نتیجه ایجاد التهاب می شوند. ترشحات ایجاد شده در اثر التهاب ، سرفه را سبب خواهد شد. گیاه آویشن با اثر برمدیاتورهای التهابی وکاهش اینترلوکین ۱بتا واینترلوکین ۸ به عنوان آنتی اینفلاماتور عمل کرده در نتیجه اسپاسم مجاری تنفسی کاهش خواهد یافت و در مجموع سبب کاهش دیس پنه، سرفه و شدت عفونت خواهدشد (۲).
COPD (بیماری مزمن انسدادی ریه) نیز یکی از بیماریهای پیشرونده و محدود کننده مجاری هوائی است،که
در واقع یک پاسخ التهابی مزمن به انفیلتراسیون سلولهای التهابی در سطح اپیتلیوم مجاری هوائی بزرگ (برونشها) می باشد و سبب اختلال در ساختار و عمل سیلیاری ها می شود.
گیاه آویشن با کاهش اینترلوکین ۱بتا، اینترلوکین ۸ و NF-kB در درمان COPD نقش به سزائی دارد.
می دانیم حرکات ضربه ای مژکهای تنفسی در COPD ، ضعیف شده و در نتیجه سبب تجمع ترشحات در مجاری هوائی می شود. مطالعاتی که در سال ۲۰۱۸ بر عصاره آویشن صورت گرفته ثابت نموده است که مصرف عصاره این گیاه پس از ۱۲ ساعت، سبب افزایش cAMP وکاهش Ca۲+ خارج سلولی گشته و در نتیجه افزایش فعالیت سیلیاری یا مژکهای تنفسی را باعث خواهدشد (۳).
طی تحقیقات صورت گرفته در سال ۲۰۱۶ اثر عصاره هیدروالکلی گیاه آویشن بر سلولهای سرطانی ریه (H۴۶۰) مورد مطالعه قرار گرفت.
این تحقیقات اثر گیاه آویشن را بر کاهش فاکتورهای بیان کننده NF-kBP۶۵ و NF-kBP۵۲ نسبت دادند. میدانیم فاکتورNFkB مسئول پاسخ سلولی به محرکهایی مانند استرس، رادیکالهای آزاد،سیتوکینها، آنتی ژنهای باکتریال و یا ویروسها می باشد کاهش این فاکتور به معنای کاهش رشد سلولهای سرطانی خواهد بود.
از طرفیThymus vulgaris کاهش Muc۵ac، که سبب افزایش ترشح موسین در مجاری هوایی می شود را باعث خواهد شد. افزایش ترشح موسین در آسم وسیستیک فیبروزیس سبب انسداد مجاری هوایی میشود (۴).
شربت توسیان که حاوی عصاره گیاه آویشن می باشد با مکانیسمهای گفته شده برای درمان علائم ناشی از عفونت تنفسی فوقانی و COPD بسیار موثر است.