آثار فارماکولوژی

CVD ) Cardiovascular Disease ) یا بیماری قلبی و عروقی، بیماری چند عاملی و پیچیده ایست که توسط فاکتورهایی مانند دیس لپییدمی، هیپرتانسیون، افزایش چسبندگی پلاکتها و کاهش فیبرینولیز شناخته می شود. مطالعات اپیدمیولوژیک و بالینی نشان داده است که هیپرلیپیدمی و هیپرتانسیون از بزرگترین عوامل خطر آترواسکلروزیس بوده و منجر به حمله قلبی و انفارکتوس میوکارد می گردد. امروزه بیشتر مطالعاتی که بر روی عملکرد قلب و عروق انجام می گردد مبتنی بر متابولیسم لیپوپروتئینها، هیپرتانسیون، ترومبوز و قابلیت آنتی اکسیدانها می باشد. اکسیداسیون LDL به وسلیه ROS (Reactive oxygen species) مکانیسم مهمی در ایجاد آترواسکلروز بوده و پاتوژنز اصلی هیپرتانسیون می باشد. رژیم درمانی اولین گام در درمان هیپرلیپیدمی محسوب می شود. قرنهای متمادی است که سیر به عنوان دارو در بسیاری از فرهنگها استفاده می شود و از منافع بسیاری در کاهش عوامل خطر قلبی- عروقی برخوردار بوده است.

سیر (Allium sativum) علاوه بر مهار پاتوژنز بیماریهای قلبی عروقی، در پیشگیری از سرطان و بسیاری از بیماریهای عفونی و مزمن تاثیر به سزائی دارد. سیر دارای ترکیبات مختلف از جمله ویتامینهای گروه B، فسفر،کلسیم، پتاسیم، روی و ترکیبات سولفور و آنتی اکسیدانها می باشد. ترکیبات سولفوری سیر دلیل اصلی بوی تند آن می باشد سیر حداقل دارای ۳۳ ترکیب سولفور دار نظیر آلئین، آلیسین، آلیل پروپیل دی سولفید و آنزیمهای آمیناز، پراکسیداز و ۱۷ اسید آمینه می باشد .یکی از مهمترین ترکیبات سیر آلیسین می باشد. نتایج مطالعات امروزه حاکی از این حقیقت است که این گیاه می تواند لیپیدهای سرم را تعدیل نماید، فعالیت فیبرینولیتیک را افزایش دهد، چسبندگی پلاکتها را مهار کند و فشار خون را کاهش دهد.

نقش سیر در درمان دیس لیپیدمی، از طریق مهار بیوسنتز کلسترول در کبد و همچنین مهار اکسیداسیون LDL توسط (ROS) می باشد. سیر سبب مهار آنزیم HMG-COA ردکتاز که مسئول سنتز کلسترول است، می شود (۱).

از طرفی عصاره الکلی سیر سبب مهار فعالیت سیکلواکسیژناز ودر نتیجه مهار تشکیل ترومبوکسان A۲ می شود و از این طریق نقش آنتی ترومبوتیک خودرا ایفا مینماید. سیر افزایش سطحcAMP، cGMP ومهار تجمع کلسیم را نیز سبب خواهدشد، این مجموعه اثرات سبب مهار تجمع پلاکتی وتشدید فعالیت فیبرینولیز می شود(۲). در مطالعه ای ثابت شده است که آلیسین و آجوئن موجود در سیر سبب مهار PAF (Platelet- activating factor) شده و از این طریق اثر آنتی ترومبوتیک خود را ایفا می کند.

مطالعات in vitro ثابت کرده است که عصاره سیر قدیمی (AGE) سبب بهبود گردش خون در عروق بوسیله پیشگیری از پراکسیداسیون لیپید و همولیز اریتروسیتهای اکسید شده می شود.

تحقیقات ثابت کرده است که عصاره سیر بر فاکتور گشاد کننده عروق NO)) و تنگ کننده عروق (اندوتلین-۱) نیز اثر می گذارد. -Glutamylcysteinγ ترکیبات موجود در سیر هستند که سبب مهار آنزیم آنژیوتانسین کنورتینگ شده و مجموعه این اثرات سبب کاهش تونیسیته عروق و فشار خون میشود (۱).

مطالعات اخیر تاثیر سیر را در کاهش ضخامت لایه انتیما به مدیا و کاهش تنگی عروق در افراد سالم و بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر قلب ثابت کرده است. تحقیقات نشان داده است که آلیسین و آجوئن موجود در سیر نقش مهمی در مهار تکثیر سلولهای عضله صاف جدار عروق داشته و از این طریق می تواند از پیشرفت پلاکهای اترواسکلروتیک جلوگیری کند (۳).

مصرف روزانه چهار گرم سیر خام معادل (۱-۲ حبه) سیر و یا دریافت یک عدد قرص گارسین که حاوی ۳۰۰ میلی گرم پودر خشک شده سیر می باشد دو تا سه بار در روز می تواند با مکانیسمهای گفته شده از بیماریهای قلبی عروقی پیشگیری کرده و حتی در درمان آن موثر