کوتریموکسازول
(سولفامتوکسازول و تری متوپریم)
شکل عرضه دارو:
کوتریموکسازول به صورت قرص گرد سفید رنگ کوتریکسول بزرگسالان حاوی ۴۰۰ میلی گرم سولفامتوکسازول و ۸۰ میلی گرم تری متوپریم برای بزرگسالان و قرص گرد سفید رنگ کوتریکسول اطفال حاوی ۱۰۰ میلی گرم سولفامتوکسازول و ۲۰ میلی گرم تری متوپریم برای کودکان در بلیسترهای ۱۰ عددی و جعبه ی ۱۰۰ عددی در شرکت داروسازی تهران دارو تولید و عرضه می شود.
راهنمائي هاي عمومي
۱- اين دارو براي بيماري فعلي شما تجويز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه و يا توصيه آن به ديگران جدا خودداري نمایید.
۲- در صورت حساسیت به داروهای گوگرد دار، فوروزماید یا دیورتیک های تیازیدی، داروهای خوراکی ضد دیابت ( گلیکلازید, گلیبنکلامید)، مواد دیگر، پزشک یا داروساز خود را مطلع سازید.
۳- مصرف این دارو در نوزادان کمتر از ۲ ماه با توجه به تشخیص بیماری توسط پزشک می باشد.
۴- سالمندان به عوارض جانبی این دارو حساس ترند و عوارض شدید پوستی و خونی در این افراد بیشتر مشاهده می شود. سالمندانی که به مدت طولانی داروی مدر را با این دارو مصرف می کنند دچار عوارض بیشتری می شوند.
۵- در صورت مصرف هم زمان این دارو با سایر داروها مانند ایندومتاسین، آمی تریپتیلین, داروهای ضد بارداری خوراکی ، دیورتیک ها، آمانتادین, داپسون, ترتینویین, سیکلوسپورین, الکل، پروکائین آمید، پریمتامین، کینیدین،آمیودارون, تیوریدازین، دیگوکسین، متوتروکسات، فنی توئین، داروهای خوراکی ضد دیابت، دیگوکسین, وارفارین, فولینیک اسید، داروساز یا پزشک خود را مطلع سازید.
۶- در صورت ابتلا به بیماری هائی نظیر کم خونی و یا سایر اختلالات خونی، نقص آنزیمی گلوکز - ۶ - فسفات د هیدروژناز، بیماری های کبدی و کلیوی، پورفیریا، پزشک یا داروساز خود را مطلع سازید.
۷- دارو را همراه با یک لیوان آب مصرف کنید و در طول درمان مایعات به میزان کافی بنوشید.
۸- برای درمان کامل عفونت حتی در صورت احساس بهبودی دوره درمان را کامل کنید چون توقف مصرف ممکن است باعث بازگشت علائم بیماری شود.
۹- چنانچه دارو را به طور منظم مصرف می کنید و در صورتی که یک نوبت مصرف آن را فراموش کردید به محض به یاد آوردن مصرف کنید ولی اگر تقریبا زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد از مصرف این نوبت خودداری کنید و برنامه معمول خود را ادامه دهید و مقدار مصرف را دو برابر نکنید.
مصرف در بارداری و شیردهی
بارداری
در صورت بارداری یا احتمال آن پزشک یا داروساز خود را مطلع سازید.
این دارو در بارداری نباید استفاده شود، به خصوص در سه ماهه ی اول بارداری مگر آن که در صورت لزوم استفاده از این دارو در این دوران , تجویز مکمل فولات در نظر گرفته شود. همچنین در صورت مصرف آن در نزدیکی زمان زایمان ،در کودکان با ریسک، هایپر بیلیروبینمیا بررسی شود.
شیردهی
این ترکیب داروئی در شیر مادر ترشح می شود و ممکن است باعث بروز مشکلات کبدی، کم خونی و یا عوارض دیگری بخصوص در نوزادانی که مبتلا به نقص آنزیمی گلوکوز - ۶ - فسفات د هیدروژناز می باشند شود. لذا مصرف این دارو در طول دوران شیردهی توصیه نمی شود.
موارد احتیاط
۱- در طول دوره درمان به طور مرتب به پزشک مراجعه نمایید. مصرف طولانی مدت این دارو باعث ایجاد مشکلات خونی می شود.
۲- اگر علائم بیماری در طول چند روز بهبود نیافت و یا بدتر شد فورا به پزشک مراجعه نمایید.
۳- برای جلوگیری از واکنش های حساسیت به نور از مواجهه با نور خورشید پرهیز کنید و از کرم های ضد افتاب و لباس های محافظ استفاده نمایید.
۴- راش های پوستی خطرناک در مصرف این دارو گزارش شده است. همچنین زخم هایی در دهان, حلق, بینی, ملتحمه, ناحیه تناسلی که علایم پوستی با علایم سرماخوردگی همراه است. بیشترین خطر وقوع واکنش های پوستی خطرناک در هفته ی اول درمان است. در صورت وقوع, دارو را قطع کنید و به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
مقدار و نحوه مصرف
مقادیر ذکر شده در زیر مقدار متوسط مصرف می باشد و مقدار دقیق را پزشک تعیین می کند:
◄ برای عفونت های باکتریائی:
- بزرگسالان:۸۰۰ میلی گرم سولفامتوکسازول و ۱۶۰ میلی گرم تری متوپریم هر ۱۲ ساعت.
- این دارو باید حداقل ۵ روز مصرف شود.
◄ برای درمان Pneumocystis carinii pneumonia ((PCP:
- بزرگسالان و کودکان بزرگتر از ۲ماه : مقدار مصرف بر اساس وزن بدن محاسبه می شود. مقدار معمول ۷۵ تا ۱۰۰ میلی گرم سولفامتوکسازول به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه و ۱۵-۲۰ میلی گرم تری متوپریم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه در دوزهای منقسم یکسان هر ۶ ساعت برای مدت دو هفته می باشد.
◄ برای پیشگیری از Pneumocystis carinii pneumonia((PCP:
- بزرگسالان :۸۰۰ میلی گرم سولفامتوکسازول و ۱۶۰ میلی گرم تری متوپریم یک بار در روزتا یک هفته یا ۸۰۰ میلی گرم سولفامتوکسازول و ۱۶۰ میلی گرم تری متوپریم یک بار در روز, سه روز در هفته.
- کودکان بزرگتر از ۲ماه : چندین نوع رژیم درمانی وجود دارد که باید توسط پزشک انتخاب شود. دوز معمول بدین صورت است که سولفامتوکسازول ۷۵۰ میلی گرم به ازای هر متر مربع از سطح بدن به همراه تری متوپریم ۱۵۰ میلی گرم به ازای هر متر مربع از سطح بدن روزانه در دوزهای منقسم یکسان دو بار در روز و سه روز متوالی در هفته مصرف شود.
عوارض جانبی
هر دارو به موازات اثر درمانی مطلوب ممکن است باعث بروز عوارض ناخواسته نیز شود. اگرچه تمام این عوارض در یک فرد دیده نمی شود. در صورت بروز عارضه جانبی زیر فورا به پزشک یا داروساز خود مراجعه کنید:
بروز واکنش های حساسیتی ( سختی در تنفس یا بلع, متورم شدن صورت , زبان, دهان, حلق , درد سینه)
موارد با شیوع بیشتر:
راش پوستی, افزایش پتاسیم در خون, تپش قلب, سردرد, تهوع, اسهال
شرایط نگهداری
۱- دور از دید و دسترس کودکان نگهداری نمایید.
۲- دور از نور، رطوبت و در دمای کمتر از ۳۰ درجه سانتی گراد نگهداری نمائید.
۳- از نگهداری و مصرف داروی تاریخ گذشته خودداری کنید.