جامعه مدرن امروزی با یک همه‌گیری به نام اضافه وزن و چاقی مواجه است که تقریباً یک سوم جمعیت جهان را گرفتار نموده و همچنان رو به افزایش می‌باشد. معمولاً شاخص توده بدن (BMI)، یک شاخص ساده برای طبقه‌بندی اضافه وزن و چاقی در بزرگسالان است و با تقسیم عدد وزن بر حسب کیلوگرم بر مربع عدد قد بر حسب متر (kg/m۲) به دست می‌آید. بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO) ،BMI ≥ ۲۵ اضافه وزن و BMI ≥ ۳۰ چاقی محسوب می‌شود.

علت اساسی چاقی و اضافه وزن عدم تعادل بین کالری دریافتی و کالری مصرفی است. چاقی منجر به عواقب خطرناک مانند بیماری‌های قلبی‌عروقی، دیابت، اختلالات عضلانی اسکلتی به ویژه اوستئوآرتریت و بعضی از سرطان‌ها مانند سرطان آندومتر رحم، پستان و روده بزرگ می‌شود.

برای کاهش وزن و درمان چاقی روش‌های درمانی داروئی و غیردارویی فراوانی مطرح است که هیچکدام تأثیر قطعی ندارند. بر اساس تحقیقات انجام شده، به منظور ایجاد کاهش وزن یا تثبیت آن، همچنین بهبود فیزیک بدن و افزایش توده عضلانی بدون چربی می‌توان ترکیبات استخراج شده از مرکبات را به صورت خوراکی در انسان به کار برد. همچنین برای کاهش یا کنترل وزن می‌توان این ترکیبات را با یا بدون محدود نمودن کالری مورد استفاده قرار داد. مکانیزم تأثیر؛ عمدتاً افزایش ترموژنز (افزایش سرعت متابولیسم و تسهیل لیپولیز) و نیز سرکوب گرسنگی ذکر شده که مورد اخیر به خصوص با مصرف مقادیر زیاد و در کسانی که مواد مؤثره به سهولت از سد خونی- مغزی عبور می‌کنند، آشکارتر است.

در بررسی اثرات اسانس لیمو در کاهش وزن موش‌ها به صورت تنها یا همزمان با تجویز داروی کتوتیفن (آنتی هیستامینی که باعث افزایش وزن می‌شود)؛ در طی یک دوره ۴۵ روزه، در مقایسه با گروه کنترل، در موش‌های دریافت کننده کتوتیفن افزایش مصرف غذا و وزن بدن مشاهده شد. موش‌های درمان شده با اسانس لیمو؛ کاهش وزن و دریافت غذا را احتمالاً به علت بی‌اشتهایی نشان دادند. به طور جالب توجهی تجویز همزمان اسانس لیمو با کتوتیفن موجب سرکوب قابل توجه وزن گرفتن و کاهش وزن بدن موش‌ها شد. بر اساس اطلاعات به دست آمده در این مطالعه، اسانس لیمو نقش مهمی در کاهش وزن ایفا می کند و می‌تواند در درمان چاقی ناشی از داروها و بیماری‌های مربوطه مفید باشد.

به منظور ارزیابی اثرات مصرف روزانه ترکیب کپسول نرم زیره و لیمو بر کاهش وزن و وضعیت متابولیک در افراد دارای اضافه وزن، طی یک کارآزمایی بالینی تصادفی دوسو بی‌خبر کنترل شده بر روی ۷۴ فرد دارای اضافه وزن در محدوده سنی ۶۵-۱۵ سال، پس از دو هفتهRun-in period ، افراد به طور تصادفی برای مصرف دوز ۷۵ میلی‌گرمی کپسول نرم زیره و لیمو (۲۴ نفر) یا دوز ۲۵ میلی‌گرمی کپسول نرم زیره و لیمو (۲۴ نفر) یا دارونما (۲۴ نفر) تقسیم شدند. از افراد مورد بررسی خواسته شد به مدت ۸ هفته کپسول نرم و دارونما را ۲ بار در روز، هنگام وعده غذایی ناهار و شام مصرف کنند (کپسول نرم لیمو نیم‌ساعت قبل از غذا و کسپول نرم زیره بعد از غذا). تغییرات وزنی و BMI در پایان مداخله در سه گروه ثبت شد. اندازه‌گیری‌های بیوشیمیایی شامل پروفایل‌های متابولیک، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام پلاسما (TAC) و گلوتاتیون تام (GSH) قبل و پس از مداخله انجام شد.

بر اساس نتایج این بررسی، در پایان مطالعه در افراد دریافت‌کننده دوز ۷۵ میلی‌گرمی کپسول نرم زیره و لیمو، دوز ۲۵ میلی‌گرمی کپسول نرم زیره و لیمو و دارونما تغییرات وزنی (به ترتیب ۷/۱±۱/۲-، ۵/۱±۲/۱- و ۳/۱±۲/۰ کیلوگرم) و تغییرات BMI (به ترتیب ۶/۰±۸/۰-، ۵/۰±۵/۰- و ۵/۰±۱/۰ کیلوگرم بر مترمربع) دیده شد که تغییرات هر دو گروه درمانی نسبت به گروه دارونما معنی‌دار ولی نسبت به یکدیگر نزدیک به معنی‌دار مشاهده شد. به علاوه، مصرف دوز ۷۵ میلی‌گرمی پرل لیمو و زیره لیمو منجر به یک کاهش معنی‌دار قند خون ناشتا (۵/۲۵±۹/۲۰- در مقابل ۸/۱۶±۸/۷- و mg/dL ۳/۱۴±۶/۴+، ۰.۰۰۱>P)، افزایش معنی‌دار حساسیت به انسولین (۰۲/۰±۰۲/۰+ در مقابل ۰۲/۰±۰۱/۰+ و ۰۱/۰±۰۱/۰-، ۰.۰۰۸=P)، کاهش معنی‌دار سطوح تری گلیسرید (۲/۵۶±۱/۱۴- در مقابل ۸/۳۶±۹/۱۳+ و mg/dL ۱/۲۵±۶/۱۰+، ۰.۰۳=P)، کلسترول تام (۶/۲۸±۴/۱۸- در مقابل ۵/۲۸±۶/۸+ و mg/dL ۸/۲۴±۰/۱-، ۰.۰۰۴=P) و کلسترول LDL (۷/۲۰±۸/۱۱- در مقابل ۲/۲۳±۵/۶+ و mg/dL ۴/۲۰±۹/۲-، ۰.۰۱=P) در مقایسه با گروه‌های دوز ۲۵ میلی‌گرمی ترکیب پرل لیمو و زیره و پلاسبو شد. محققین نتیجه گرفتند در مجموع، مصرف دوز ۲۵ میلی‌گرم ترکیب پرل لیمو و زیره برای ۸ هفته در افراد با اضافه وزن اثرات مفیدی در کاهش وزن داشته است و مصرف دوز ۷۵ میلی‌گرم علاوه بر کاهش وزن در افراد دچار اضافه وزن در بهبود پروفایل‌های متابولیک در مقایسه با گروه شاهد نقش دارد.