شقاق مقعد عبارت است از پارگی آنودرم دیستال به خط دندانه‌ای (dentate line) پاتوفیزیولوژی شقاق مقعددر ارتباط با ترومای ناشی از عبور مدفوع سفت یا اسهال طول کشیده می‌باشد. پارگی آنودرم موجب اسپاسم اسفنگتر داخلی مقعد و در نتیجه بروز درد، افزایش وسعت پارگی و کاهش خون‌رسانی به آنودرم می‌شود. این چرخه درد، اسپاسم و ایسکمی به ایجاد یک زخم دیر التیام کمک می‌کند و در نهایت یک شقاق مزمن به وجود می‌آید. شقاق اکثراً در ناحیه میانی- خلفی مقعد و درکمتر از ۱ درصد موارد خارج از خط میانی رخ می‌دهد. از علائم مشخصه شقاق، وجود درد در هنگام اجابت مزاج و هماتوشزی(خونریزی از مقعد به صورت مشاهده خون روشن و تازه روی مدفوع یا دستمال توالت) می‌باشد. بیمار ممکن است از احساس اسپاسم شدید و دردناک مقعد شکایت کند که برای چند ساعت بعد از اجابت مزاج ادامه می‌یابد. در معاینه در اغلب موارد می‌توان با جدا کردن ملایم باسن‌ها از هم شقاق را در آنودرم مشاهده نمود. بیماران غالباً معاینه رکتوم با انگشت، آنوسکوپی یا پروکتوسکوپی را تحمل نمی‌کنند. شقاق حاد مقعد، بریدگی سطحی دیستال آنودرم است و تقریباً همیشه با درمان دارویی بهبود می‌یابد اما شقاق مزمن مقعد منجر به ایجاد زخم شده و لبه‌های فیبروزه سفید اسفنکتر داخلی مقعد در قاعده زخم قابل مشاهده است. در اغلب موارد زائده پوستی (Skin tag) خارجی و/ یا یک پاپیلای مقعدی هایپرتروفیه داخلی همزمان وجود دارد. درمان این نوع شقاق‌ها با چالش بیشتری روبروست و ممکن است به جراحی نیاز داشته باشد. وجود شقاق مقعد مزمن در وضعیت لترال ممکن است نشانه یک بیماری زمینه‌ای مانند بیماری کرون،HIV، سیفلیس، سل یا لوسمی باشد. درمان شقاق بر قطع چرخه درد، اسپاسم و ایسکمی متمرکز است. خط اول درمان برای کاهش تروما به مقعد استفاده از عوامل حجیم کننده مدفوع، نرم کننده‌های مدفوع و استفاده از لگن آب گرم (warm sitz baths) است.درمان دارویی در اکثر موارد شقاق حاد مؤثر است اما تقریباً در ۵۰ درصد شقاق‌های مزمن موجب بهبودی خواهد شد.

عصاره بابونه دارای اثرات ضدالتهاب و ضداسپاسم است و موجب پیشرفت بهبودی زخم می‌شود. کمیسیون E آلمان مصرف موضعی بابونه را برای درمان التهابات پوست و غشای مخاطی، زخم‌ها و سوختگی‌ها، عفونت‌های باکتریال پوست و التهابات آنوژنیتال تأیید کرده است.(۱) در یک بررسی تأثیر کرم بابونه با نام Kamillosan باکرم هیدروکورتیزون ۰/۵ درصد در بیماران مبتلا به اگزما اتوپیک متوسط مقایسه شد. بعد از ۲ هفته درمان، برتری خفیف کرم بابونه نسبت به کرم هیدروکورتیزون۵/۰ درصد مشخص گردید. سازمان بهداشت جهانی(WHO) مصرف موضعی بابونه را برای درمان التهاب و آسیب‌های پوست (ترک پوست، کبودی، گزش حشرات) و مخاط شامل تحریک و عفونت دهان و لثه و هموروئِید توصیه می‌‌کند.(۴) پماد بابونه می‌تواند در بهبود علائم بیماری هموروئِید مؤثر باشد.

گال دارمازو حاوی ۷۰-۵۰ درصد گالو تانیک اسید است. گال قابض است و در پمادها و شِیاف‌های مورد استفاده در درمان هموروئیِد به کار رفته است و منبع غنی تانِیک اسِید مِی‌باشد.

در یک کارآزمایی بالینی دوسو بی‌خبر تصادفی؛ ۵۸ بیمار مبتلا به شقاق مقعد طی مدت ۸ هفته روزی ۲ بار از کرم آنتیفیشر یا پماد لیدوکائین اچ استفاده کردند. بیماران هر ۲ هفته یکبار ویزیت و روند درمانی پیگیری شد. آنالیز اطلاعات حاصل از این پژوهش نشان داد که علائم کلی شقاق در گروه مصرف کننده پماد لیدوکائین ۵/۹۵ درصد و درگروه کرم آنتی فیشر ۱۰۰ درصدکاهش یافته بود اما از نظر آماری بین دو گروه تفاوت معنی‌داری وجود نداشت.(p>۰.۳) تأثیر دو دارو روی میزان خونریزی، درد هنگام اجابت مزاج، سوزش مقعد، تنسموس و درد دائم از نظر آماری معنی‌دار بود. در گروه پماد لیدوکائین و گروه کرم آنتی فیشر بهبود در میزان خونریزی به ترتیب ۳۶ و ۷/۷۶ درصد(p=۰.۰۷)؛ بهبود درد هنگام اجابت مزاج به ترتیب۵/۴ و ۱۴ درصد(p=۰.۳۵)؛ بهبود سوزش مقعد به ترتیب۸/۶۵ و ۵/۵۷ درصد(p=۰.۴)؛ بهبود تنسموس به ترتیب۱/۲۳ و ۴۴ درصد(p=N.S) و بهبودی درد دائم به ترتیب۲/۳۸ و ۵/۵۶ درصد مشاهده شد و اثربخشی کرم آنتی فیشر نسبت به پماد لیدوکائین در مورد درد دائم معنی‌دار بود. (p=۰.۰۰۹) از نظر عوارض در طول دوره بررسی اختلاف معنی‌دار آماری بین دو گروه وجود نداشت.(p>۰.۲) مصرف موضعی روغن کنجد دارای اثرات نرم کننده است لذا در فرمول کرم آنتی فیشر به عنوان پایه روغنی مورد استفاده قرار گرفته است. محققین نتیجه گرفتند به طور کلی در درمان شقاق مقعد از نظر اثرات و عوارض بین پماد لیدوکائین و کرم آنتی فیشر تفاوت معنی‌دار آماری وجود ندارد اما با توجه به طبیعی بودن ترکیبات مورد استفاده در کرم آنتی فیشر و امکان تولید آن در داخل کشور بایستی در درمان دارویی شقاق مقعد توجه خاصی به این فرآورده داشت.