نام تجاری: (CARBOXYMETHYL(CMC
فرمول شیمیایی: C۲۱H۳۳N۳O۴S
کربوکسی متیل سلولز ابتدا در آلمان کشف شد سپس در امریکا و بعد سایر کشورهای غربی گسترش یافت.
خیلیها آن را به نام CMC میشناسند که به دو صورت صنعتی و غذایی مورد استفاده واقع میشود.
این ماده گرد سفید رنگ، بدبو و قابل تعلیق در آب و تحت شرایط نرمال غیر قابل تخمیر است.
از نظر خواص شیمیایی و فیزیکی مورد لزوم در محیط استفاده معمولاً از آن بهجای نشاسته و مواد طبیعی محلول در آب که نسبتاً گرانقیمت هستند مانند آلژینات سدیم، حنزه ایرلندی، صمغ تراگاکانت و ژلاتین استفاده میشود.
بهدلیل اقتصادی در سالهای اخیر مورد توجه خاص قرار گرفته است و پیشرفتهای عمدهای در تکنولوژی و کیفیت و کاربری این محصول صورت گرفته است. این پیشرفتها امکاناتی را فراهم آورده است تا بتوان از کربوکسی متیل سلولز در کاربردهای بسیاری نظیر خوراکی، دارویی، صنایع شوینده، رنگ و رزین و رونمای ساختمان، چسبها، نساجی، چاپ و تکمیل پارچه، کاشی و سرامیک، سفال و چینی، کاغذ، الکترود جوشکاری، فرش و موکت، گل حفاری چاههای نفت، تختههای چند لایه، چرم مصنوعی و مواد آرایشی، سموم و آفتکشها و غیره استفاده کرد.
کاربرد کربوکسی متیل سلولز در صنایع غذایی
مصارف خوراکی: ویژگیهای کاربردی این گرید غلظتدهندگی، امولسیونکننده، نگهدارنده و جذبکننده آب، نگهدارنده و تثبیتکننده، عامل حفظ شکل و ظاهر (رئولوژی) است که با داشتن این ویژگیها میتواند بهجای ژلاتین و مواد دیگر استفاده شود که نه تنها از لحاظ اقتصادی بهصرفه است بلکه باعث حفظ طعم واقعی و تازگی غذا میشود و مدت زمان قابل مصرف بودن ماده غذایی را بالا میبرد همچنین یکی از ضروریترین افزودنیهای خوراکی محسوب میشود که هماکنون بهطور گستردهای در بستنی با کیفیت بالا جهت مقاومت در برابر ذوب شدن، در تولید انواع شیرینی، بیسکویت و کیک، کلوچه، آبنبات، انواع آبمیوه و نوشیدنیهای مایع، محصولات لبنی و گوشتی، غذاهای منجمد، ماکارونی فوری، کنسروها و کمپوتهای میوه استفاده میشود همچنین میتواند برای پایدار کردن و محافظت از پروتئینها بهویژه پروتئین سبوس مصرف شود.
مصارف در مواد دارویی، آرایشی و شیمیایی: تعلیقساز ذرات، ابقای رنگ، محافظ پوست، پراکندگی یکدست، زداینده چرک و لکه، غلظتبخش و تثبیتکننده، روانساز، یکدستکننده، این مواد همچنین در تولید خمیردندان بهدلیل مزه و طعم و جلادهنده بودن آن، کرمهای دست، شامپوها، خمیر ریشتراش مایع و بهدلیل آب دوستی و عمل متورم کردن، کاربرد وسیعی در قرصهای دارویی دارد.