مجموعه اسلامپ از وسايل زير تشکيل شده است :
مخروط اسلامپ با رنگ استاتيک (Slump Cone)
کوبه اسلامپ فلزي (Tamping Rod)
خط کش فلزي (Steel Ruler)
صفحه زير (Base Plate)
قيف اسلامپ (Slump Cone Funnel)
کاربرد و روش آزمايش اسلامپ
براي اندازگيري ميزان خميروارگي بتن از تست اسلامپ استفاده مي شود . اين تست مربوط به نمونه هاي با خميروارگي متوسط و بالا مي باشد .
اين تست به اين صورت اجرا مي شود که مخروط اسلامپ را با بتن تازه مخلوط شده پر مي کنيد ، سپس ميله ضربه زن را در سه عمق در آن فرو مي کنيد . پس از پر شدن بتن تا سر مخروط ، مخروط برداشته شده و ريزش بتن بلافاصله اندازگيري مي شود .
تشريح کلي آزمايش اسلامپ :
ابتدا با استفاده از نسبت هاي تعيين شده در طرح اختلاط مقادير شن و ماسه و سيمان و آب را به همان مقدار وزن كرده و شن و ماسه و سيمان را داخل پني ريخته ، خوب با هم مخلوط كرده و سپس آب را به آن اضافه كرده و خوب به هم مي زنيم تا دانه هاي ريز و درشت با هم مخلوط شوند ، و پس از آماده شدن مخلوط قالب اسلامپ را مرطوب نموده در محل نمناک ، صاف و تخت ، كه نتواند رطوبت را جذب كند ، قرار دهيد . پاي خود را بر روي تكيه گاه هاي دو طرف مخروط قرار دهيد و مخلوط تهيه شده را در ۳ لايه در مخروط اسلامپ بريزيد و هر لايه را با ۵ ضربه پله اسلامپ بكوبيد . ارتفاع هر لايه پس از تراكم بايد تقريبا يك سو ارتفاع قالب باشد .( مطابق استاندارد شماره ۴۹۲ ايران بايد در سه مرحله حجم قالب را پر كند در هر مرحله تقريبا يك سوم حجم پر مي شود . ) تا ارتفاع ۶.۵ سانتي متر قالب تقريبا كپي سوم حجم و تا ارتفاع ۱۵ سانتي متري قالب تقريبا دو سوم حجم قالب مي باشد . ) براي لايه ي زيرين لازم است كه كوبه را قدري به سمت ذاخل كج كرده و بعضي از ضربه ها را به طور مارپيچي از محيط به سمت مركز وارد نماييد. در لايه زيرين ضربه ها بايد تا عمق آن لايه نفوذ كنند و ۲ لايه ديگر را به ترتيبي متراكم كنيد كه ضربه ها اندكي در لايه قبلي نفوذ نمايد . قبل از متراكم ساختن لايه فوقاني بايد قالب را به اندازه كافي از بتن پر نمود . چنانچه پس از متراكم ساختن لايه فوقاني سطح بتن پايين تر از لبه هاي قالب قرار گيرد مجددا مقداري بتن روي آن ريخته و سطح قالب را با ميله توسط حركات اره اي و غلطكي صاف كنيد . دستگيره هاي مخروط اسلامپ را بگيريد و آن را به آرامي بالا بكشيد . بالا كشيدن قالب بايد ظرف ۵ تا ۱۰ ثانيه بدون اينكه حركت جانبي يا چرخشي به قالب و بتن وارد شود انجام گيرد . استاندارد ۴۹۲ ايران در بند ۳ بيان مي كند كه عمل بلند كردن قالب بايد تقريبا ۵ ثانيه و يا يك حركت مداوم رو به بالابدون آنكه هيچگونه حركت جانبي يا دوراني به بتن منتقل شود انجام گيرد . پس مخروط را در كنار بتن فرو نشسته قرار دهيد و ميله اسلامپ را بر روي آن بگذاريد و اسلامپ را با محاسبه تفاضل ارتفاع قالب از بالاترين ارتفاع بتن پس از برداشتن قالب تعيين كنيد( طبق بند ۴ استاندارد ۳۲۰۲ ايران) اين مقدار بايد به دقت نزديك به ۵ ميلي متر محاسبه گردد . چنانچه پس از برداشتن قالب ، بتن درهم فروريخته و يا از يك طرف بريزد بايد از نتيجه آزمايش صرف نظر كرده و نسبت به انجام آزمايش مجدد با استفاده از بخش ديگري از نمونه بتن اقدام كرد . اگر دوباره چنين وضعيتي اتفاق افتاد ، نتيجه مي گيريم كه بتن از حالت خميري و چسبندگي لازم براي انجام آزمايش اسلامپ برخوردار نيست .
استاندارد ۴۹۲ ايران محلي را براي اندازه گيري مشخص ننموده است . آيين نامه BS۱۸۸۱:۸۳ بخش ۱۰۲ چنين بيان نموده كه براي تعيين اسلامپ بتن ميزان فرو نشستن بتن را تا بلند ترين نقطه آن سنجيده شود .
آيين نامه ASTMC۱۴۳-۹۰a براي تعيين اسلامپ بتن ميزان فرو نشستن بتن را تا محل جا به جا شده مركز اصلي بتن در نظر مي گيرد. اين آزمايش از شروع تا پايان نبايد بيش از برداشتن قالب :
۱- افت طبيعي يا اسلامپ صحيح : داراي رواني خوب تا عالي بوده ( در حدود ۵ اينچ )
۲- افت برشي : با كاهش ارتفاع بتن و بريده شدن كناره بتن و ريزش آن ( تقريبا نيمي از مخروط در امتداد سطح شيب دار مي لغزد . ) در اين حالت نتيجه آزمايش را مردود شمرده و بايد دوباره آزمايش را از بخش ديگري از بتن انجام داد چنانچه در آزمايش دوم ميز ريزش يا لغزش بخش ديگري از بتن انجام داد چنانچه در آزمايش دوم نيز ريزش يا لغزش بخشي از نمونه رخ دهد( اين مورد در مخروط هاي خشن روي مي دهد) احتمالا آيين نامه شكل پذيري و چسبندگي لازم براي انجام آزمايش اسلامپ است ( اين بتن در هنگام جا دادن در قالب رضايت بخش نيست) .
۲- افت ريزشي يا افت فروريختگي : تعداد درصد افت زياد بوده و به دليل وارفتن و پخش شدن بتن ايجاد مي شود . اين حالت مربوط به مخلوط هاي فوق العاده خيس يا خشن يا كم ميار است .
نکته هايي که در هنگام انجام آزمايش اسلامپ بايد رعايت کرد :
۱- ضربه ها بايد به صورت يكنواخت در سطح لايه پخش شود براي لايه هاي زيرين لازم است قدري كوبه را به سمت داخل كج كرد و نيمي از ضربه ها را به صورت مارپيچي از محيط به سمت مركز وارد نمائيد .
۲- اگر اسلامپ برشي بدست آيد آنگاه آزمايش دوباره تكرار شود يا البته در شكلي نزديك به اسلامپ واقعي حاصل شود در صورت وقوع مجدد اسلامپ برشي، احتمالا نقاط ضعفي در تهيه طرح مخلوط وجود داشته و اين موضوع پايه گزارش ثبت گردد .
۳- در صورت فروريختيگي بتن ( بدون وارد شدن نيرو به مخلوط بتن ) با يه تجديد نظر كلي در محاسبات و تناسب اجزاء اختلاط انجام پذيرد .
۴- اين آزمايش براي بتن هايي استفاده مي شود كه حداكثر قطر سنگدانه هاي مصرف شده در آن برابر ۴۰ ميلي متر باشد .
تفاوت هاي استاندارد ۴۹۲ و ۳۲۰۳ موسسه استاندارد صنعتي ايران :
۱- در بند ۳ استاندارد ۴۹۲ بيان شده كه بتن قالب اسلامپ را به سه لايه حجمي تقسيم نموده ( ارتفاع لايه اول ۶.۵ cm ارتفاع لايه دوم ۱۵cm ارتفاع لايه سوم كل مخروط ) در حالي كه در بند ۴ استاندارد ۳۲۰۳ ايران بيان شده كه بتن را در سه لايه پر كنيد . ارتفاع هر لايه پس از تراكم با يه تقريبا يك سوم ارتفاع قالب باشد .
۲- در بند ۳ استاندارد ۴۹۲ ايران بيان شده كه تمام آزمايش از آغاز پر كردن تا برداشتن قالب با يه بدون وقفه در مدت ۱.۵ دقيقه انجام شود . در حالي كه در استاندارد ۳۲۰۳ زمان مشخصات نشده .
۳- بند ۴-۴ استاندارد ۳۲۰۳ ايران بيان مي دارد كه ميزان نشست پايه بلافاصله پس از برداشتن قالب، اسلامپ را با محاسبه تفاضل ارتفاع قالب از بالا شوند ارتفاع بتن پس از برداشتن قالب تعيين كنيد . در حالي كه در استاندارد ۴۹۲ ايران هيچ مبناي اندازه گيري مشخص نشده است .
تفاوت هاي استاندارد BS,ASTM
۱- بر طبق بخش ۱۰۲ استاندارد BS۱۸۸۱:۹۳ نشست بتن پايه تا بلندترين نقطه آن سنجيده شود .
۲- بر طبق استاندارد ASTMC۱۴۳-۹۰a نشست بتن پايه تا محل جا به جا نشده مركز اصلي بتن اندازه گرفته شود.