ابتدا مصرف چاي در ميان قبايل چين مرسوم گشته وتاريخ دقيقي براي مصرف چاي در ايران را نمي توان مشخص نمود ليکن براساس نوشته هاي بجا مانده از مورخين و محققين و سفرنامه ها ، مصرف چاي در ايران از اواخر قرن پانزدهم و آغاز قرن شانزدهم شروع و شخصي به نام حاج محمد گيلاني ، تاجر ايراني ، اطلاعات اوليه مربوط به چاي و طريقه مصرف آن را از چين به اروپا برده است .

ايرانيان قبل از اسلام همانند ساير مردم دنيا از نوشيدنيهاي متداول آن زمان استفاده مي نمودند

ليکن پس از ورود اسلام و به دليل عدم مشروعيت آنها ، نوشيدن قهوه را جايگزين نمودند . به دليل دوري از مراکز توليد و شرايط نامساعد حمل ونقل و تجارت آن از يک طرف و نزديکي تجارت ايران با چين و راههاي ارتباطي مطمئن مثل جاده ابريشم از طرف ديگر باعث جايگزيني چاي به جاي قهوه گرديد .

مصرف چاي در ايران با وارداتي که از طريق شمال (کشورچين) و از طريق جنوب (کشورهند ) انجام مي گرفت تامين مي شد . در سال ۱۲۶۱ هـ . ش ، شخصي به نام حاج محمد اصفهاني کشت چاي در ايران را آغاز نمود ولي به عللي رونق و توسعه نيافت تا در سال ۱۲۷۹ هـ ش ، بار ديگر با تلاش و احتمام محمد ميرزاي چايکار ملقب به کاشف السلطنه که ژنرال کنسول ايران در هندوستان بود ، آغاز گرديد . او با اين ديدگاه که مقدار زيادي ارز براي واردات چاي صرف ميگردد و توليد چاي مي تواند يکي از منابع عظيم براي رونق اقتصادي کشور باشد اقدام به کشت چاي نمود .

کاشف السلطنه در هندوستان با وجود اينکه دولت هند از يادگيري فنون چايکاري براي اتباع خارجي شديداٌ ممانعت بعمل مي آورد ، توانست فنون کشت و توليد چاي را بياموزد و با مطالعه و بررسي شرايط آب و هوايي ايران و مشابهت آب و هواي شمال کشور با کشور هندوستان طي فداکاري و زحمات فراوان ، تعداد زيادي بذر و سه هزار اصله نهال را با شرايط حمل ونقل آن زمان که گاري و درشکه بوده ، به ايران انتقال داد و اقدام به احداث باغ چاي در لاهيجان و کلارآباد نمود (سال ۱۲۷۹ هـ . ش) اين عمل او مورد مخالفت عده کثيري که از جانب برخي محافل تحريک مي شدند قرار گرفت و حتي در بعضي از موارد منجر به کندن نهالها و ويران کردن باغات شد .

ضمناً چون بهره برداري از باغات چاي پس از پنج سال از غرس نهال دو ساله آغاز مي شود و کشاورزان در آن زمان نيز آشنايي کافي در امور کاشت ، داشت و برداشت نداشتند لذا علاقه و تمايل به کشت چاي نشان نمي دادند اما کاشف السلطنه با تحمل مرارت هاي زياد و رويارويي با موانع مادي و مشکلات اجتماعي شرايط گسترش احداث باغهاي چاي در واحد سطح را فراهم کرد و با ايجاد انگيزه ، زمينه علاقمندي کشاورزان به کشت چاي را بوجود آورد .

نخستين بار تعدادي از کشاورزان در حومه شهر لاهيجان (چارخانه سر) کشت چاي را آغاز کردند و به تدريج در ساير نقاط استان گيلان گسترش يافت بطوريکه در سال ۱۳۱۹ مساحت باغات چاي به ۶۰۰ هکتار رسيد . روند توسعه تدريجاً ادامه داشت تا اينکه در سال ۱۳۳۷ دولت ايران اقدام به تأسيس سازمان چاي کشور نمود تا کشاورزان چايکار و صاحبان صنعت چايسازي را تحت حمايت قرار دهد . در حال حاضر سطح زير کشت چاي حدود ۳۲۰۰۰ هکتار مي باشد که در بيش از ۹۰۰ قريه در شهرهاي صومعه سرا ، فومن ، شفت ، رشت ، لاهيجان ، آستانه اشرفيه ، سياهکل ، لنگرود ، رودسر و املش در استان گيلان و شهرهاي رامسر و تنکابن تا حوالي چالوس در استان مازندران به طول حدود ۲۰۰ کيلومتر بصورت نامنظم و مجزا با فواصل کم و زياد و دور و نزديک با جاده اصلي بصورت پراکنده قرار گرفته و هم اکنون حدود ۶۰۰۰۰ خانوار در کشت و کار اين محصول اشتغال دارند .